จดหมายเหตุโกศาปานไปฝรั่งเศส
ท่านอัครราชทูต (คือคุณปาน ขณะนั้นเป็นที่ออกพระวิสุทธสุนทร ภายหลังได้เป็นพระยาโกษาธิบดี) ก็เป็นของเสนาบดี กระทรวงว่าการต่างประเทศ ได้เคยเป็นราชทูตสยามไปเจริญทางพระราชไมตรีกับกรุงจีนมาแต่ก่อน ได้ืทำการในตำแหน่งนั้นเป็นที่พอพระทัยของพระเจ้ากรุงจีนและพระเจ้ากรุงสยามด้วยกันทั้งสองฝ่าย ส่วนตรีทูต ก็เป็นบุตรของราชทูตสยาม ซึ่งได้ออกไปเจริญทางพระราชไมตรีในกรุงลิสบอน ซึ่งเป็นเมืองหลวงของประเทศโปรตุเกส
คำนำ : จดหมายเหตุโกศาปานไปฝรั่งเศส (ปกแข็ง)
หนังสือเล่มนี้นับเป็นหนังสือที่มีคุณค่าทางประวัติศาสตร์เป็นอย่างยิ่ง โดยเฉพาะประวัติศาสตร์ในช่วงสมัยของสมเด็จพระนารายณ์ ซึ่งตรงกับรัชกาลของพระเจ้าหลุยส์ที่ ๑๔ ซึ่งราชทูตสยามได้เดินทางไป และได้เข้าเฝ้าพระเจ้าแผ่นดินแห่งฝรั่งเศส นอกจากนั้นยังทำให้เห็นภาพของฝรั่งเศส ศตวรรษที่ ๑๗ อีกโสตหนึ่งด้วยเช่นกัน
สารบัญ : จดหมายเหตุโกศาปานไปฝรั่งเศส
บทที่ ๑ ระยะทางของราชทูตสยามในประเทศฝรั่งเศส
บทที่ ๒ ทูตรอคำสั่งอยู่ที่แบรสต์
บทที่ ๓ เจ้าพนักงานกรมวังถือรับสั่งมาเชิญราชทูตไปกรุงปารีส
บทที่ ๔ ราชทูตไทยออกจากเมืองแบรสต์
บทที่ ๕ ราชทูตมาถึงเมืองตูรส์ คือประมาณกลางทางจากทะเลไปเมืองหลวง
บทที่ ๖ ราชทูตสยามทำความเคารพต่อพระราชสาสน์อย่างไร
บทที่ ๗ ราชทูตไปถึงเมืองแวงแซนใกล้เมืองหลวง
บทที่ ๘ ราชทูตพักแรมอยู่ที่พระตำหนักเดอ แบร์นี
บทที่ ๙ ข้าราชการและผู้ดีฝรั่งเศสออกมาเยี่ยมเยียนราชทูต
บทที่ ๑๐ ราชทูตไปเที่ยวดูบ้านเสนาบดีเดอ เซเญอเล
บทที่ ๑๑ ราชทูตไปดูนักเรียนเล่นละครพูดโรงเรียน "หลุยส์เลอครังด์"
บทที่ ๑๒ ราชทูตกระทำวิสาสะกับสตรีชาวฝรั่งเศส
บทที่ ๑๓ ราชทูตแลเห็นผู้หญิงฝรั่งเศสขี่ม้า
........
บทที่ ๘๓ ราชทูตไปดูห้องตั้งรูปต่างๆ ของหลวง
บทที่ ๘๔ มงเซียร์ เลอกงต์ เดอ ลาเฟอยาด มาลาราชทูต
บทที่ ๘๕ เจ้าพนักงานผู้ประจำนำเฝ้าไปเยี่ยมส่งราชทูต
บทที่ ๘๖ ตอนเมืองราชทูตออกจากพระนคร
........
ประวัติของออกพระวิสุทธสุนทร (โกศาปาน)
พระเจ้ากรุงฝรั่งเศสทรงยกย่องราชทูตในพระราชสาส์นตอบ
ท่านบาทหลวงเดอ ลาแชส ชมเชยราชทูต
ฯลฯ
https://www.youtube.com/v//Zmu59RMzK_8 มีอีกจนจบเล่ม
https://youtube.com/playlist?list=PLOXec4xqLw1G8OKFOo6-yj4SEQrFfZCQk