เล่านิทานเซ็น

[ฐิตา]

                 

"...เพื่อประโยชน์กว้างขวาง เป็นเหตุให้เราต้องฟังเรื่องอะไรๆ ต่างๆ ไว้บ้าง ยอมฟังผู้อื่นบ้าง มีการเจียมตัวยอมรับฟังแม้แต่เด็กๆ พูดบ้าง บางโอกาส บางครั้งบางคราว อย่าเอาตัวตนออกรับ ยกหู-ชูหาง เป็น 'น้ำชาลันถ้วย' อันเป็นถ้อยคำที่เขาใช้เป็นคำด่าชนิดหนึ่ง น้ำชาล้นถ้วยใส่ไม่ลง นั้นเป็นส่วนที่กินไม่ได้ ฉะนั้นควรมีโอกาสสักระยะหนึ่งที่เราจะต้องฟังให้รอบด้าน ทั้งนี้มิใช่ว่าจะต้องทำกันไปตลอดชีวิต แต่ควรจะมีสักระยะหนึ่งที่เราจะศึกษาทั้งฝ่ายเถรวาท ฝ่ายมหายาน และฝ่ายอื่นๆ ที่เรายังไม่รู้ว่าเป็นเถรวาท หรือเป็นมหายาน พุทธศาสนาอย่างพม่า อย่างลังกา อย่างไทย อย่างธิเบต อย่างจีน อย่างญี่ปุ่น เหล่านี้ควรจะฟังไว้ จะเหมาเอาว่าที่ตัวรู้อยู่มันหมดแล้ว และถูกทั้งนั้น คนอื่นฝ่ายอื่นผิดหมด อย่างนี้ไม่สมควร..."

พุทธทาสภิกขุ

เล่าเรื่องโดย อ.อภิปัญโญ
ภาพฝีพู่กันโดย เขมานันทะ

หนังสือเล่มนี้ มีใจความว่า ให้ช่วยเผยแผ่พุทธศาสนาออกไป
การให้ธรรมะชนะการให้ทั้งปวง และ การรับธรรมะย่อมชนะการรับทั้งปวง
หากต้องการหนังสือ โปรดติดต่อธรรมสภา 02-434-3566

[ฐิตา]

                 

เรื่องที่ 6 ประตูสวรรค์

ในประเทศญี่ปุ่นนานมาแล้ว ได้มีซามูไรคนหนึ่ง ซึ่งกำลังสับสนในชีวิตตนเอง จึงหันหน้าเข้าหาพระ จนได้พบกับอาจารย์ฮากูอิน เมื่อพบท่านจึงได้ถามคำถามว่านรกสวรรค์นั้นมีจริงหรือไม่ อาจารย์จึงถามกลับไปว่าเธอหนะใคร แล้วจึงพูดดูถูกว่าไม่เอาไหน ซามูไรโกรธมาก ควบคุมสติไม่ได้จึงชักดาบออกมา อาจารย์จึงว่าดาบนั้นคมพอที่จะตัดหัวฉันได้มั้ย ซามูไรจึงรู้สึกตัว พระอาจรย์จึงบอกว่า นี่แหละประตูนรก ถ้ามีประตูนรกแล้วทำไมนรกจะไมมีหละ เมื่อได้ยินดังนั้น ซามูไรจึงทรุดตัวกราบลงกับเท้าอาจารย์ ขอยอมเป็นศิษย์ อาจารย์จึงบอกว่า นี่ไงหละประตูสวรรค์ ถ้ามีประตูสวรรค์แล้วใยสวรรค์จะไม่มี

[ฐิตา]

เรื่องที่ 10 ผู้ก้าวข้ามเปือกตม

ที่ญี่ปุ่นประมาณ 100 ปีก่อน มีพระอาจารย์ที่มีความรู้และคุณธรรมสูงคือ หลวงพ่อตันซัน ครั้งหนึ่งท่านออกเดินธุดงค์และได้ชวนภิกษุนามว่า เอกิโด ซึ่งเป็นพระที่มีความรู้ดี แต่เข้มงวดด้านวินัยมากเกินไป อาจารย์ตันซันจึงหาช่องทางที่จะชี้ทางสว่างให้ ระหว่าที่ธุดงค์กลางป่าอยู่นั้น ฝนก็ตกหนัก ทำให้พื้นเฉอะแฉะไปทั่ว เมื่อเดินได้อีกระยะ ก็พบผู้หญิงแต่ตัวสูงศักดิ์จะก้าวข้ามตม อาจารย์ตันซันจึงเดินไปอุ้มนางขึ้นมา แล้วพาข้ามไปได้ ทำให้พระเอกิโดประหลาดใจมาก แต่ก็เก็บไว้ในใจไม่ได้ถามไปทันที เมื่อตกดึกและพระทั้ง 2 เตรียมที่นอนเรียบร้อย พระเอกิโดจึงได้ถามขึ้นว่า ทำไม่ท่านถึงไปอุ้มนางขึ้นมา ทำอย่างนี้ผิดวินัยสงฆ์ อาจารย์ตันซันจึงตอบกลับไปว่า เราวางเธอไว้ตรงนั้นตั้งแต่ตอนบ่ายแล้ว แต่ท่านนั้นยังแบกเธอไว้อยู่หรือ พระเอกิโดจึงเข้าใจและบรรลุธรรม

:http://www.vcharkarn.com/vcafe/32246


                            

ผู้ก้าวข้ามเปือกตม

ในกรุงโตเกียว สมัยที่เพิ่งผ่านไปไม่ถึงร้อยปีมานี้ ยังมีพระภิกษุทรงวิทยาคุณเป็นเจ้าของเรื่องราวที่พิสดาร ทำอะไรๆ ไว้อื้อฉาวหลายอย่างเหมือนหลวงพ่อโต ในเมืองไทยสมัยพระ จอมเกล้าฯของเรา ท่านมีชื่อว่า

หลวงพ่อตันซัน หลวงพ่อตันซัน มีลูกศิษย์ลูกหาเป็นคนสมัยใหม่มากมายเพาระท่านทรงความรู้สูงและมีคุณธรรม ท่านบรรยายวิชาปรัชญาในมหาวิทยาลัยอิมพีเรียลยุคนั้น วิชาความรู้ทุกอย่างที่ท่านถ่ายทอดเผยแพร่ ล้วนเกิดจากการเข้าถึงธรรม ท่านใช้ความแตดฉานในคัมภีร์ต้นตำรับมาประยุกต์เข้ากับวิทยาการสมัยใหม่จึงแพร่พระธรรมได้เป็นอย่างดีในเวลานั้น

มีคราวหนึ่ง ท่านชวนเพื่อนภิกษุอีกองค์หนึ่งออกเดินธุดงค์พระรูปนี้ชื่อเอกิโด ท่านเอกิโดมีความรู้ดี และเคร่งครัดหยุมหยิมในระเบียบแบบแผน ฉะนั้นจึงมากไปด้วยวิตกกังขาที่จะต้องมัวมาระแวดระวังเรื่องอะไรๆ ไปเสียทุกอย่างเกี่ยวกับความผิดถูก อาจารย์ตันซันก็มองเห็นเครื่องกางกั้นใจของเพื่อนสหธรรมมิกองค์นี้เหมือนกัน ท่านรู้ดีว่าความรู้อันมากมายที่ยังไมมีประโยชน์แก่ดวงจิตของเพื่อนผู้นี้ มันเนื่องจากอะไรท่านเคยช่องจะแก้ไขอยู่ แต่ยังไม่ถึงเวลาอันควร

ระหว่างเดินมากลางป่าในวันหนึ่ง สองคนได้เดินมาตามทางเดิน ซึ่งฝนเพิ่งตกหนักไปครู่ พอมาถึงตอนลาดต่ำแห่งหนึ่งตรงนั้นมีโคลนเฉอะแฉะที่ยังไม่แห้ง ภิกษุทั้งสองก็เห็นหลังผู้หญิงคนหนึ่งกำลังพยายามก้าวข้าม แต่ยังเก้ๆ กังๆข้ามตรงฉะนั้นไม่ได้ เพราะเธอแต่งตัวภูมิฐาน สวมกิโมโนทำด้วยไหมและเครื่องเคราเต็มยศ ก่อนที่ท่านเอกิโดจะทันได้แปลกใจเสียด้วยซ้ำว่ากลางป่าทำไมเกิดมีผู้หญิงเอวบางร่างน้อยเดินอยู่คนเดียวเช่นนี้ ซ้ำยังแต่งตัวก็ไม่ถูกกับกาลเทศะเสียด้วย ทันใดนั้นท่านเอกิโดก้ถึงกับปากอ้าตาค้างที่เห็นท่านตันซันเพื่อนที่มาด้วยกัน ก้าวสวบๆล่วงหน้าไปอาสาอุ้มหญิงสาวคนนั้นขามตรงที่แฉะ เหตุการณ์ดำเนินไปชั่วครู่เดียว ทุกสิ่งทุกอย่างก็เป็นไปตามธรรมดา คือ สหายร่วมเดินธุดงค์ทั้งสองก็คงเดินทางต่อไปราวกับไม่มีอะไรเกิดขึ้น ทั้งสองฝ่ายม่มีใครปริปากพูดจากันเหมือนก่อนหน้านี้

ภายในใจคนเรานั้น เมื่อเงียบกันไปก็ไม่สามารถรู้ได้ว่าใจของใครจะคิดจะว้าวุ่นไปอย่างไร ด้วยเรื่องอะไร ภิกษุทั้งสองก็คงเงียบกันไปตลอดทาง จนถึงเวลาหยุดพักในเวลาตอนค่ำวันนั้น พอจัดเตรียมเรื่องที่พักผ่อนเสร็จแล้วเสียงบ่นพร่ำของท่านเอกิโดก็หลุดจากปากออกมา หลังจากได้กลั้นใจ ไม่ปริปากอะไรเกือบครึ่งวัน ท่านพูดด้วยความลำบากใจ ตะกุกตะกักไม่เต็มเสียง ในเชิงตัดพ้อท่านตันซัน “พวกเราเป็นพระเป็นสงฆ์แล้วไม่ต้องเข้าใกล้ผู้หญิงจะดีกว่า ยิ่งเป็นผู้หญิงสาวสวยเสียด้วยมันยิ่งจะเป็นอันตรายแก่พวกเรา ท่านทำไมไปทำอย่างนั้นก็ไม่รู้ ? ”

อาจารย์ตันซันจึงเอ่ยทักขึ้นว่า “ผมวางเด็กนั้นที่ตรงนั้นมาตั้งแต่เมื่อกลางวันแล้ว ท่านยังจะมาเที่ยวแบกเอาไว้อีกหรือ” ถ้อยคำย้อนให้โดยทันแก่เหตุ เพียงเท่านั้น ผลก็คือทำให้ท่านเอกิโด โพล่งแจ่มแจ้งขึ้นทันที ตัวท่านโดยทางร่างกายท่านได้ข้ามเปือกตมที่ชื้นแฉะตรงนั้น มาเมื่อตอนกลางวันวันนี้ แต่โดยทางจิตท่านเพิ่งข้ามเปือกตม เครื่องกางกั้นเรื่องจุกจิกหัวใจได้ ตรง ณ ที่พักเวลากลางคืนนั้นนั่นเอง

ดูเอาเถิดท่านทั้งหลาย จิตคนเรานั้นมันเป็นอะไรอย่างหนึ่ง กายสิทธ์ ความเกาะติดแน่นก็อาจมีที่ตรงนั้น ความปล่อยไม่ยึดพัวพันนุงนัง ก็อาจมีขึ้นได้ในเวลาถัดมาอย่างกระชั้นชิดชั่ววาระจิตเดียว ณ ที่ตรงนั้น หากใครก็ตามที่ศึกษามาอย่างถูกทาง ว่าจิตนี้มีธรรมชาติที่ยึดถือและมีธรรมชาติคลายความยึดถือได้อย่างไม่น่าเชื่อเช่นนี้ คนนั้นก็จะไม่มีอุปทานย้อนย้ำให้ตัวเองรูสึกอยู่เรื่อย ว่าจิตนั้นมันเศร้าหมองอยู่ทั้งตาปี ตาชาติเราจำต้องค่อยๆฟอกให้ใสสะอาดจนขั้นถึงขั้นไม่ยึดมั่นถือมั่น เมื่อไม่นึกย้ำ โดยเข้าใจธรรมชาติของจิตถูกแล้ว เขาจะมีทางทำจิตให้ว่างเมื่อไหร่ก็ได้ ทุกครั้งสติรำลึกขึ้นว่า จิตวุ่นมาอย่างชุลมุนชุลเกแล้ว ทันทีที่เขาฉลาดก็จะเพิกเสียได้ เขาจะขจัดความมืดมัวของจิตที่มีอยู่ก่อนหน้านี้ไปได้อย่างฉับพลัน โดยไม่ต้องกลับมาตามนึกย้อนอีก ว่าปล่อยจิตให้พิโยกพิเกนไปนานกี่มากน้อยแล้ว คราวใดหากใครมีความรู้สึกว่า มีถูกมีผิดขึ้นจริงๆ ด้วยความยึดถือแน่ใจแล้ว คราวนั้นแหละพึงรู้เถิดว่าจิตของตนยังไม่ออกจากบ่วงบาศอันแน่นเหนียวของอุปทาน ความจริงที่มันมีอยู่อย่างไม่เปลี่ยนก็คือว่า “จิตนี้มันจะหลุดออกจากเครื่องพันธนาการหรือมันกำลังอยู่ใน ขณะแห่งการพัวพันกับโลกียารมณ์เท่านั้นเอง! ”

[ฐิตา]

                       

เต็มหรือยัง?

ชายหนุ่มคนหนึ่งได้ศึกษาเล่าเรียนอยู่ในสำนักบนเขาเป็นเวลาหลายปี เช้าวันหนึ่ง เขาได้เข้าไปหาอาจารย์ในห้องแล้วกล่าวว่า
"อาจารย์ครับ ผมมาศึกษาอยู่ที่นี่ก็นานแล้ว วิชาต่างๆ ผมก็ได้เรียนรู้จนครบถ้วนหมดแล้ว ผมคิดว่าผมน่าจะสามารถลงเขาไปได้แล้วกระมังครับ"

"อะไรที่เจ้าเรียกว่าครบถ้วนหมดแล้ว?" อาจารย์ถาม
"ก็คือเต็มแล้ว ใส่อะไรไม่ลงอีกแล้วครับ"

"ถ้าเช่นนั้น ช่วยเอาชามใบนี้ไปใส่ก้อนหินมาให้อาจารย์สักชามสิ"
ลูกศิษย์ทำตามที่อาจารย์สั่ง "เต็มแล้วหรือยัง?" อาจารย์ถาม
"เต็มแล้วครับ"
อาจารย์หยิบทรายขึ้นมาหนึ่งกำใส่ลงไปในชาม แต่ทรายไม่ล้นออกมา
"เต็มหรือยัง?" อาจารย์ถามต่อ
"เต็มแล้วครับ"

อาจารย์จึงได้หยิบขี้เถ้าขึ้นมาอีกหนึ่งกำ แล้วโรยใส่ลงไปในชาม แต่ขี้เถ้าก็ยังไม่ล้นออกมา
"เต็มหรือยัง?" อาจารย์ถามอีก
"เต็มแล้วครับ"

คราวนี้อาจารย์เทน้ำลงไปชามอีกหนึ่งถ้วย แต่น้ำก็ยังไม่มีทีท่าว่าจะล้นออกมา
"เต็มหรือยัง?"
"................."

ขวดที่ใส่น้ำจนเต็มไม่อาจเขย่าให้มีเสียงได้ฉันใดผู้ที่ทะนงในความรู้ของตนว่ามีเพียงพอแล้วก็ไม่อาจใช้ความรู้ที่มีอยู่ให้บังเกิดคุณประโยชน์สูงสุดได้ฉันนั้น ***

[ต๊ะติ้งโหน่ง]

 


อาจารย์ครับ

จะไปเพิ่มเติมไส่อะไรลงไปอีก
แล้วจะเทอะไร ออกไปได้

จิตหนึ่งนี่ ไม่ใช่ถ้วยนะครับ