ธรรมที่เป็นไวพจน์พระนิพพาน

[ฐิตา]

ธรรมที่เป็นไวพจน์พระนิพพาน

พระอภิธรรมปิฎก วิภังค์
เล่ม ๒ ภาค ๑ - หน้าที่ 357   
                     
ความจริง  พระนิพพานมีอย่างเดียวเท่านั้น   แต่พระนิพพานนั้น
มีชื่อ เรียกแทนพระนิพพานเป็นอเนก   
ด้วยสามารถแห่งชื่อที่เป็นปฏิปักษ์แห่งสังขตธรรมทั้งหมด
อย่างไร  คือ  ชื่อมีอาทิว่า
   
อเสสโต วิราโค (ความสำรอกโดยไม่เหลือ)   
       นิโรโธ    (ความดับ)   
     จาโค    (ความสละ)
   
                     ปฏินิสฺสคฺโค    (ความสละคืน)   
                     มุตฺติ    (ความพ้น   
                     อนาลโย  (ความไม่มีอาลัย)
   
                     ราคกฺขโย  (ความสิ้นราคะ)   
                     โทสกฺขโย  (ความสิ้นโทสะ)   
                    โมหกฺขโย  (ความสิ้นโมหะ)   
                     ตณฺหกฺขโย  (ความสิ้นตัณหา)
   
                     อนุปฺปาโท  (ความไม่เกิดขึ้น)   
                     อปฺปวตฺตํ  (ความไม่เป็นไป)   
                     อนิมิตฺตํ  ( ความไม่มีเครื่องหมาย)   
                    อปฺปณิหิตํ  (ความไม่มีที่ตั้ง)
   
                    อนายูหนํ  (ความไม่พยายาม)   
                    อปฺปฏิสนฺธิ  (ความไม่มีปฏิสนธิ)   
                    อปฺปฏิวตฺติ  (ความไม่กลับเป็นไป)   
                    อคติ  (ความไม่มีคติ)
   
                    อชาตํ  (ความไม่เกิด)   
                    อชรํ  (ความไม่แก่)   
                    อพฺยาธิ   (ความไม่เจ็บ)   
                    อมตํ  (ความไม่ตาย)
   
                    อโสกํ  (ความไม่มีโศก)   
                    อปริเทวํ  (ความไม่มีปริเทวะ)   
                   อนุปายาสํ  (ความไม่มีอุปายาส)   
                   อสํกิฏฺฐ ํ  (ความไม่เศร้าหมอง).


Credit by : http://agaligohome.fix.gs/index.php?topic=2053.msg7716;topicseen#msg7716
miracle of love
Pic by : Google  * สุขใจดอทคอม
อนุโมทนาสาธุที่มาทั้งหมดมากมายค่ะ

[แก้วจ๋าหน้าร้อน]

  อนุโมทนาครับ ขอบคุณครับพี่แป๋ม

[ฐิตา]

สำหรับ นิพพานที่มีกล่าวไว้ในคัมภีร์หรือตำราต่างๆ มีดังนี้
๐ นิพพานคือสิ่งที่มีลักษณะ 5 อย่างคือ ปทํ อจฺจุตํ อจฺจนฺตํ อสงฺขตํ และ อนุตฺตรํ

ปทํ         แปลว่า ส่วนหนึ่ง  หมายความว่า เป็นสภาวะธรรมชนิดหนึ่งที่เข้าถึงได้
อจฺจุตํ      แปลว่า  ธรรมที่ไม่ตาย  หมายความว่า ไม่มีการเกิด ไม่มีการตาย
อจฺจนฺตํ    แปลว่า ธรรมที่ก้าวล่วงขันธ์ 5 เป็นธรรมที่พ้นจากกาลทั้ง 3 (อดีต ปัจจุบัน อนาคต)
อสงฺขตํ    แปลว่า ธรรมที่ไม่ถูกปรุงแต่งด้วยปัจจัย
อนุตฺตรํ    แปลว่า เป็นธรรมที่ประเสริฐ
 
๐ นิพพานัง ปรมัง สุญญัง
นิพพานสูญอย่างยิ่ง ซึ่ง "สูญ" ในความหมายนี้ไม่ได้หมายความว่า สูญหายไปหมดเหล่าแต่ความว่างเปล่า อย่างที่หลายๆ ท่านเข้าใจกัน แต่หมายถึงว่า สูญจากกิเลส ตัณหา อุปาทาน ขันธ์ 5  นั่นเอง
 
๐ นิพพานัง ปรมัง สุขัง
นิพพานสุขอย่างยิ่ง เพราะธรรมกายอรหัตต์ ที่เข้าถึงนิพพาน เป็น นิจจัง สุขัง อัตตา เข้านิโรจสมาบัติ เสวยวิมุติสุข อย่างเดียวนั่นเอง
 
๐ เรียกนิพพานว่าเป็น อายตนะ
"ดูกร ภิษุทั้งหลาย อายตนะนั้นมีอยู่ ดิน น้ำ ลม ไฟ อากาสานัญจายตนะ วิญญานัญจายตนะ อากิญจัญญายตนะ เนวสัญญานาสัญญายตนะ โลกนี้ โลกหน้า พระจันทร์ และพระอาทิตย์ทั้งสอง ย่อมไม่มีในอายตนะนั้น
ดูกร ภิกษุทั้งหลาย เราย่อมไม่กล่าวซึ่งอายตนะนั้นว่า เป็นการมา การไป เป็นการตั้งอยู่ เป็นการจุติ เป็นการอุปปัตติ อายตนะนั้นหาที่ตั้งอาศัยมิได้ มิได้เป็นไป หาอารมณ์มิได้ นี้แลเป็นที่สุดแห่งทุกข์"
 
๐ นิพพานคือ อสังขตธรรม
"ดูกร ภิกษุทั้งหลาย อสังขตลักษณะ ของอสังขตธรรม 3 ประการนี้ 3 ประการเป็นไฉน คือ
๑ ไม่ปรากฎความเกิด
๒ ไม่ปรากฎความเสื่อม
๓ เมื่อตั้งอยู่ไม่ปรากฏความแปรปรวน
ดูกร ภิกษุทั้งหลาย อสังขตลักษณะของอสังขตธรรม 3 ประการ นี้แลฯ"

-http://www.wat-esansamakkee.com/main.html