****
อุบายแยกใจออกจากร่างกาย*****
“ใจนี้เป็นสิ่งลึกลับ ทั้งที่อยู่เรา ทั้งที่เป็นตัวเรา แต่เรากลับมองไม่เห็นตัวเราเอง เหมือนกับร่างกายนี้ก็เช่นเดียวกัน ถ้าเราไม่มีกระจกเราก็จะมองไม่เห็นหน้าเรา ใจเราถ้าไม่มีกระจกส่องก็จะไม่เห็นเหมือนกัน กระจกส่องใจก็คือธรรมะนี่เอง ถ้าเราศึกษาธรรมะไปเรื่อยๆ แล้ว เราก็จะเริ่มเข้าใจเริ่มเห็นใจ โดยเฉพาะเวลาที่เราปฏิบัติจิตตภาวนา ทำจิตใจให้สงบ แล้วเราก็จะเห็นใจ เห็นตัวรู้ขึ้นมา
ใจเรานี้ ถ้าเราเปรียบเทียบก็เหมือนจอโทรทัศน์ จอโทรทัศน์นี้เราจะไม่เห็นจอมันเวลาเราเปิดเครื่อง เราจะเห็นภาพที่ปรากฎบนจอเราเลยไม่รู้ว่าจอนี้มันเป็นจอสีอะไร มีรูปร่างลักษณะอย่างไร พอเราปิดโทรทัศน์แล้ว ไม่มีภาพปรากฎบนจอโทรทัศน์แล้วเราก็จะรู้ว่า จอนี้มันเป็นสีอะไร มีรูปร่างลักษณะอย่างไร
ใจของเราถ้าไม่สงบ มันจะมีความคิดปรุงเเต่งอยู่ตลอดเวลา
ความคิดปรุงแต่งนี้ไม่ใช่ตัวใจ ความคิดปรุงเเต่งนี้เป็นอาการของใจ ตัวใจนี้คือตัวรู้เราจะมองไม่เห็นจนกว่าเราจะสามารถหยุดความคิดปรุงเเต่ง ที่เป็นเหมือนภาพที่ปรากฎอยู่บนจอ เราไม่มีภาพปรากฎบนจอเราก็จะเห็นจอเปล่า ๆ ใจก็เหมือนกัน พอเราหยุดความคิดปรุงเเต่งแล้วเราก็จะเห็นตัวรู้ ตัวเดียว ถ้าเรานั่งภาวนาพุทโธ ๆ ไปเรื่อยๆ ไม่ให้คิดถึงเรื่องราวต่างๆได้ เดี๋ยวใจมันก็จะหยุดคิด พอหยุดคิดแล้วที่นี้จะเห็นตัวรู้ขึ้นมา สักแต่ว่ารู้ อันนี้แหล่ะ คือตัวใจ แล้วเราจะรู้ว่า ใจนี้กับร่างกายนี้มันไม่ได้เกี่ยวข้องกัน มันไม่ได้เป็นคนเดียวกัน มันมีความต่อเนื่องกันสัมพันธ์กัน เพราะใจนี้เป็นผู้ที่มาครอบครองร่างกายนี้ มาใช้ให้ร่างกายนี้ทำอะไรต่างๆ แต่ใจนี้มันไม่ได้อยู่ในร่างกาย ใจนี้อยู่ในโลกทิพย์ ส่วนกายนี้อยู่ในโลกธาตุ
โลก ที่เราอยู่ทุกวันนี้เป็น โลกธาตุ
และโลกที่ ร่างกาย อยู่นี้เป็น โลกธาตุ
เพราะทุกอย่าง ในโลกนี้ เป็นดินน้ำลมไฟทั้งนั้น
ร่างกายนี้ก็ทำมาจาก ดินน้ำลมไฟ
ส่วนใจนี้อยู่โลกทิพย์ ก็ใช้กระแสจิตนี้เข้ามาครอบครองร่างกายอีกทีหนึ่ง แล้วก็สั่งให้ร่างกายทำอะไรต่างๆ ถ้าเปรียบกับสมัยปัจจุบันนี้เรามีของเล่นที่เราสามารถควบคุมบังคับด้วยสัญญาณวิทยุ เช่นเครื่องบิน หรือ หุ่นยนต์ต่างๆ เช่นหุ่นกู้ระเบิด เขาก็ใช้สัญญาณวิทยุคอยสั่งการให้หุ่นกู้ระเบิดเข้าไปกู้ระเบิด ส่วนคนที่ควบคุมสั่งการนี้ไม่ได้นั่งไปกับหุ่นกู้ระเบิด อยู่ที่ปลอดภัย ถ้าเกิดมีการระเบิดเกิดขึ้นมาก็ระเบิดหุ่นที่ไปกู้ระเบิดเท่านั้น แต่ผู้ที่ควบคุมหุ่นนี้ไม่ได้ถูกลูกระเบิดไปด้วย เพราะอยู่กันคนละที่กัน
ใจก็เหมือนกัน ใจก็เป็นผู้ควบคุมร่างกายที่เป็นเหมือนหุ่นกู้ระเบิด เราส่งร่างกายไปทำนั่นทำนี่ ทำภารกิจต่างๆ เวลาร่างกายไปประสบอุบัติเหตุ ใจไม่ได้เป็นอะไรไปกับร่างกาย เพราะใจอยู่คนละที่กับร่างกายนั่นเอง ใจอยู่ในโลกทิพย์ ส่วนร่างกายนี่อยู่ในโลกธาตุ เวลาที่ร่างกายเสื่อมหมดไป ใจก็ไม่ได้เสื่อมไปกับร่างกาย
แต่ใจขาดปัญญาถูกความหลงหลอกให้ไปคิดว่า ใจอยู่กับร่างกาย ใจเป็นร่างกาย ก็เลยทำให้ใจเครียดใจทุกข์กับร่างกาย เวลาที่ร่างกายเป็นอะไรไป เช่นเวลาที่ร่างกายแก่ เวลาที่ร่างกายเจ็บ เวลาที่ร่างกายตาย ใจกลับไปเครียดแทนร่างกาย ร่างกายเขาไม่เครียด เพราะเขาไม่มีความเครียด เขาไม่มีความรู้สึก เขาเป็นเพียงวัตถุเหมือนกับไมโครโฟนนี้เขาไม่รู้ว่าเขากำลังทำหน้าที่รับเสียงเข้าไปแล้วส่งไปตามลำโพงต่างๆ เขาก็ทำตามหน้าที่ของเขา รับเสียงแล้วส่งเสียงไป แต่เขาไม่รู้ว่าตัวเขาเป็นอะไร
มีใจตัวเดียวเท่านั้นที่มีความรู้ เราถึงเรียกว่า “ธาตุ” “ตัวรู้” ธาตุดินไม่รู้ ธาตุน้ำไม่รู้ ธาตุลมไม่รู้ ธาตุไฟไม่รู้ ร่างกายนี้ทำด้วยธาตุ ดินน้ำลมไฟ ก็ไม่รู้เรื่องรู้ราว เวลาร่างกายเจ็บ เขาก็ไม่รู้ว่าเขาเจ็บ
ผู้ที่รู้คือใจ ผู้ที่ทุกข์ก็คือใจ เพราะไปคิดว่าตนเองเป็นร่างกาย
ถ้าสามารถแยกใจออกจากร่างกายได้ ต่อไปก็จะไม่ทุกข์กับร่างกายเหมือนกับคนที่รู้ว่า ตนเองเป็นคนควบคุมหุ่นกู้ระเบิด เวลาหุ่นไปถูกระเบิดขึ้น คนที่ควบคุมก็ไม่เดือดร้อนอะไร ตัวหุ่นก็ไม่เดือดร้อนอะไร ระเบิดก็ระเบิดไป พังก็พังไป มันไม่มีความรู้สึกนึกคิด เหมือนกับคนที่ควบคุมหุ่นนี้ ใจเราเนี๊ยเป็นผู้ที่รู้สึกนึกคิด
แต่คิดไปในทางหลง คิดไปในทางที่ผิด คิดไปในทางที่ว่า ร่างกายนี้เป็นเรา เป็นของของเราแล้วก็เลยอยากให้ร่างกายนี้อยู่คู่กับใจไปตลอด เพราะใจนี้อยู่ไปตลอด แต่ร่างกายมันไม่อยู่ไปตลอด ก็เลยเกิดความขัดแย้งขึ้นมาภายในใจ ใจก็เลยไปทุกข์กับร่างกาย เพราะไปคิดใจเป็นร่างกาย
พระพุทธเจ้าจึงทรงต้องสอนให้พวกเราบำเพ็ญจิตตภาวนา ให้ทำใจให้สงบให้ได้ เพราะเวลาใจสงบแล้วใจกับร่างกายจะแยกกันออกชั่วคราว เวลาใจสงบใจจะไม่รับรู้เรื่องของร่างกายอีกต่อไป ร่างกายจะนั่งอยู่ในท่าไหนจะเจ็บจะปวดอย่างไร ใจไม่เดือดร้อน ร่างกายก็ไม่เดือดร้อน อย่างคนที่เขาเข้าฌาณ 7 วัน 15 วัน ทำไมเขาเข้าไปได้
เพราะใจของเขาแยกออกจากร่างกาย ไม่รับผิดชอบ ไม่รับรู้เรื่องของร่างกายชั่วคราว ร่างกายจะเป็นอะไรก็ไม่มากระทบกระเทือนกับใจ นี่แหล่ะคือ จุดเเรกที่เราต้องทำให้ได้ก็คือ
เข้าถึงจุดผู้รู้ให้ได้ ให้เห็นสักแต่ว่ารู้ ให้เห็นว่าตอนนั้นร่างกายกับใจไม่มีอะไรเกี่ยวข้องกัน แต่มันแยกกันได้เพียงชั่วคราว แล้วเดี๋ยวพอสติหมดกำลังมันก็จะเข้ามารวมตัวกันใหม่แล้วแล้วก็เริ่มคิดใหม่ ก็จะมาคิดร่างกายเป็นตัวเราของเราต่อ ตอนนั้นก็ต้องใช้ปัญญามาเเยก มาเตือนใจว่า ร่างกายนี้ไม่ใช่เป็นตัวเราของเราไม่ต้องไปยุ่งกับมันมากจนเกินไป
ดูแลรักษามันไปกำลังตามเหตุตามผล ถ้าดูแลได้รักษาได้ก็ดูแลไป แต่อย่าไปห่วงอย่าไปกังวล เพราะว่า หวงยังไงกังวลยังไง มันก็ไปห้ามความเสื่อมของร่างกายไม่ได้ ไปห้ามความแก่ ความเจ็บความตายของร่างกายไม่ได้
ถ้าสอนใจอย่างนี้ได้ ใจมันก็จะปล่อยวางร่างกายได้ ในขณะที่ยังมีความเชื่อมต่อกันอยู่ เช่นเวลาร่างกายเจ็บก็ปล่อยมันเจ็บไป มียากินก็กินไป ไม่มีกินก็ไม่เป็นปัญหาอยู่กับมันได้ เพราะใจไม่เดือดร้อน ใจไม่ทุกข์กับความเจ็บไข้ได้ป่วยของร่างกายเวลามันจะตายถ้าห้ามมันไม่ได้รักษามันไม่ได้
มันจะตายก็ต้องปล่อยมันตายไป
แต่ใจก็จะไม่สะทกสะท้านไม่หวั่นไหว ไม่หวาดกลัว
เพราะใจรู้ว่า...
ตนเองไม่ได้ตายไปกับร่างกาย ใจไม่ได้เป็นร่างกาย
นี่คือการละสักกายทิฏฐิ ความหลง ที่ไปเห็นว่าร่างกาย
เห็นว่าเวทนาเกิดความเจ็บของร่างกายนี้
เป็นใจเป็นตัวเราเป็นของเรา เราต้องแยกด้วยสมาธิก่อน
เมื่อได้สมาธิแล้วก็ต้องใช้ปัญญาสอนใจให้เห็นชัดๆ ว่า
ร่างกายนี้มาจากดินน้ำลมไฟ
เริ่มต้นในท้องแม่ เมื่อได้รับเชื้อของพ่อมาผสมกับเชื้อของแม่ เชื้อของพ่อก็เป็นดินน้ำลมไฟ เชื้อของแม่ก็เป็นดินน้ำลมไฟ เมื่อมารวมตัวกันแล้วใจก็เข้ามาร่วมสังฆกรรมด้วย ต้องมีทั้ง3 ส่วนจึงทำให้ปรากฎการตั้งครรภ์ขึ้นมาได้ คือต้องมีส่วนของพ่อ ส่วนของแม่และก็มีส่วนของดวงวิญญาณคือจิตใจที่ยังไม่มีร่างกาย ที่ตายจากร่างกายอันเก่าแล้วก็มาหาร่างกายอันใหม่ พอเจอร่างกายที่ไม่มีใครจับจองก็เข้ามาจับจองทันที แล้วก็จะเกิดการเจริญเติบโตขึ้นไปตามลำดับด้วยการเติมธาตุผ่านทางสายเลือดของแม่ อาหารที่แม่กินเข้าไปก็เป็นธาต 4 ดินน้ำลมไฟ แล้วก็ไปเป็นเลือดเป็นน้ำเป็นอาหารเหลวต่างๆ
แล้วก็ไปก่อร่างสร้างตัวให้ร่างกายนี้ค่อยๆเจริญเติบไปขึ้นมา พอมีอวัยวะครบ 32 และอยู่ในครรภ์ไม่ได้ก็คลอดออกมา พอคลอดออกมาก็ต้องมาเติมธาตุต่อ พอคลอดออกมาก็ต้องหายใจก็เติมธาตุลมเข้าไป พอหิวน้ำหิวนมก็ต้องเติมธาตุน้ำ ธาตุดินเข้าไป ธาตุไฟก็ได้รับความอบอุ่นจากแสงอาทิตย์จากเครื่องปรับอากาศต่างๆ ทำให้ร่างกายอบอุ่นไม่เย็นเฉียบ ถ้าร่างกายเย็นเฉียบร่างกายก็จะต้องตาย อาหารก็เป็นส่วนหนึ่งที่ทำให้ร่างกายอบอุ่น อาหารที่กินเข้าไปก็จะทำให้เกิดพลังงานขึ้นมา ผลิตความร้อนให้แก่ร่างกาย
อันนี้ เป็นการเติมธาตุ 4 ดินน้ำลมไฟ นับมาตั้งแต่วันที่ออกมาจากท้องก็เป็นเรื่องของธาตุเข้าอยู่ตลอดเวลา ช่วงที่เกิดและเจริญเติบโตนี้ธาตุจะเข้ามากกว่าออก แต่พอถึงขีดสูงสุดแล้ว พอถึงขีดเจริญเติบโตสูงสุดแล้วทีนี้ ธาตุจะออกมากกว่าเข้า ร่างกายก็จะเหี่ยวลงจะเเก่ลงไป แล้วในที่สุดก็จะหมดกำลัง ร่างกายก็จะหยุดทำงานธาตทั้ง 4 ที่ได้มารวมกันก็จะแยกทางกันไป น้ำก็จะไหลออกจากร่างกาย ความร้อนก็จะไหลออกจากร่างกาย ลมก็จะไหลออกจากร่างกายระเหยออกจากร่างกายไป ทิ้งเหลือส่วนที่เป็นดินก็คือ อวัยวะต่างๆก็จะเเห้งกรอบ หรือถ้าเน่าก็เปื่อยผุไป แล้วก็เเห้งกรอบแล้วก็กลายเป็นดินไปในที่สุด
นี่คือการพิจารณาสอนใจให้เห็นชัดๆว่า ร่างกายนี้เป็นเพียงการรวมตัวของธาตุ 4 ดินน้ำลมไฟ แล้วก็จะต้องมีการแยกทางกันในที่สุด ถ้าเห็นอย่างนี้แล้วจะได้หยุดความอยากไม่แก่ ไม่เจ็บ ไม่ตายได้ หยุดความกลัวความแก่ ความเจ็บ ความตายได้ เพราะผู้ที่แก่ ผู้ที่เจ็บ ผู้ที่ตายนี่ไม่ใช่ใจนั่นเอง ใจที่กลัวเป็นบ้าเป็นหลังนี้ไม่ตายไปกับร่างกายแต่ไม่รู้ความจริงคิดว่าตัวเองตายไปกับร่างกาย พอรู้ความจริงนี้ใจก็จะตั้งอยู่ในความสงบได้ ตั้งอยู่อุเบกขาได้ พอใจมีอุเบกขาแล้วร่างกายจะเจ็บปวดก็ไม่เป็นปัญหาอะไร ร่างกายจะตายไปก็ไม่เป็นปัญหาอะไร ถ้าไม่อยู่ในอุเบกขาแล้วจะวุ่นวายจะทุกข์ทรมานใจ พระพุทธเจ้า พระอรหันต์ พระอริยะทั้งหลายนี้ท่านสามารถรักษาใจให้อยู่ในอุเบกขาได้ ไม่ว่าจะอะไรจะเกิดขึ้นกับร่างกาย"
ส่วนหนึ่งของพระธรรมเทศนาธรรมะบนเขา
วันที่ 16 กุมภาพันธ์ 2557
พระอาจารย์สุชาติ อภิชาโต
..
..
"..ความสงบนี้สำคัญมาก
ถ้าไม่สงบ จะไม่เห็นกิเลส ถ้ามีความสงบ
พอไปสัมผัสรับรู้อะไร แล้วใจกระเพื่อมขึ้นมา
ก็จะรู้ทันทีว่า กิเลสโผล่ออกมาแล้ว
ระดับของใจที่ไม่สงบ ต้องกระเพื่อมแรง
หน้าดำคร่ำเครียด ร้องห่มร้องไห้ ถึงจะเห็นว่าใจทุกข์
สำหรับใจที่สงบ เพียงแต่คิด เพียงแต่อยาก
เท่านั้นเอง ก็จะเห็นว่า ใจทุกข์แล้ว..."
พระอาจารย์สุชาติ อภิชาโต
>>> F/B Kajitsai Sakuljittajarern ได้แชร์รูปภาพของ
คณะศิษย์พระอาจารย์สุชาติ อภิชาโต วัดญาณสังวราราม จ.ชลบุรี
กราบนมัสการพระอาจารย์สุชาติฯ