ทีฆนขะถามว่า...
"แต่คำสอนของท่าน...เป็นอย่างไรเล่า
หากใครบางคนดำเนินตามคำสอนของท่านแล้ว
เขาจะถูก...จองจำ...อยู่ในทัศนะอันคับแคบหรือไม่"
"คำสอนของตถาคต...มิใช่คัมภีร์หรือปรัชญา
ทั้งมิใช่เป็นผลจาก...ค ว า ม คิ ด หรือ
อนุมานเหมือนกับปรัชญาทั้งหลาย
ซึ่งมักจะพอใจกับความคิดที่ว่าแก่นมูลฐาน
ของจักรวาลคือ ไฟ น้ำ ดิน ลม และวิญญาณ
หรือมิฉะนั้นก็ติดอยู่กับ ความคิดที่ว่า
จักรวาลมีขอบเขตจำกัดหรือไม่มีขอบเขตจำกัด
จักรวาลเที่ยงหรือไม่เที่ยง
การอนุมานและความคิด...ที่เกี่ยวกับความจริง
ก็เป็น...เสมือน...ฝูงมด..ที่ไต่ไปรอบ ๆ ขอบชาม
พวกมัน...ไม่ได้เดินไปถึงไหนเลย
คำสอนของตถาคตไม่ใช่ปรัชญา หากเป็น
ผ ล จ า ก ป ระ ส บ ก า ร ณ์ โ ด ย ต ร ง
สิ่งต่าง ๆ ที่ตถาคตพูด...ล้วนมาจาก
ประสบการณ์ของตถาคตเอง
ท่านสามารถประจักษ์ในสิ่งเหล่านี้
ด้วยประสบการณ์ของ...ท่านเอง
ตถาคตสอนว่า....
สิ่ ง ทั้ ง ห ล า ย ทั้ ง ป ว ง
ย่ อ ม ไ ม่ เ ที่ ย ง และ ไ ม่ มี ตั ว ต น
นี้เป็นสิ่งที่ตถาคตเรียนรู้จากประสบการณ์
โดยตรงของตถาคตเอง
ท่าน...ก็สามารถเรียนรู้...สิ่งนี้ได้เช่นกัน
ตถาคตสอนว่า...สิ่งทั้งหลายทั้งปวงย่อม
เกิดขึ้น พัฒนาและดับไป ก็ เ พ ร า ะ
อ า ศั ย ... ปัจจัยอื่นทั้งหลาย ทั้งปวง
ไม่มีสิ่งใดถูกสร้างขึ้นมาจากแหล่ง
กำเนิดเพียงหนึ่งเดียว
ตถาคต...สัมผัสกับสัจจะนี้ด้วยประสบการณ์
โดยตรง เป้าหมายของตถาคตมิใช่อยู่ที่
การ...อธิบายจักรวาล
แต่...อยู่ที่การช่วยให้ผู้อื่นมีประสบการณ์
โดยตรงกับความจริง
ถ้อยคำ...ไม่สามารถอธิบาย...ความจริงได้
มีแต่ประสบการณ์โดยตรงเท่านั้น
จึงจะสามารถช่วยให้เราเห็น
โฉมหน้าที่แท้จริงของสัจจะ"
"
นิ้วชี้มิใช่ดวงจันทร์"
คือเมฆสีขาว...ทางก้าวเก่าแก่
ติช นัท ฮันห์ . . .
"... คำสอนของตถาคต...เป็นวิธีการอย่างหนึ่ง
ในการ...บรรลุถึงความจริง
แต่...มิใช่เป็นตัวความจริงเอง
เช่นเดียวกับนิ้วที่ชี้ไปยัง...ดวงจันทร์
ย่อมมิใช่...เป็นตัวดวงจันทร์เสียเอง
บุคคลผู้ฉลาด...
ย่อมอาศัยนิ้วเป็นเครื่องชี้ให้...มองเห็นดวงจันทร์
บุคคลใด...
เพียงแต่เพ่งมองที่นิ้วและเข้าใจผิดว่า
นิ้วเป็นดวงจันทร์แล้วไซร้
บุคคลนั้น...
จะไม่มีทางมองเห็นดวงจันทร์...ที่แท้จริงได้เลย
คำสอนของตถาคต....
เป็นมรรค...วิธีแห่งการปฏิบัติ
มิใช่...เป็นอะไรที่มีไว้สำหรับยึดถือหรือบูชา
คำสอนของตถาคต...
เป็นประดุจพ่วงแพ...ใช้สำหรับข้ามแม่น้ำ
มีแต่...คนโง่...เท่านั้นที่จะแบกแพเทิ่ง ๆ ไป
หลังจากที่ข้ามไปยังอีกฝั่งได้แล้ว
นั่นคือ...ฝั่ ง แ ห่ ง วิ มุ ต ติ "
"นิ้วชี้ไม่ใช่ดวงจันทร์"คือเมฆสีขาว...ทางก้าวเก่าแก่ติช นัท ฮันห์ . . .
>>> F/B ติช นัท ฮันห์ -20 กันยายน 56
