ภิกษุ ทั้งหลาย. ! เวทนา ๓ อย่างเหล่านี้
เกิดมาจากผัสสะ มีผัสสะเป็นมูล
มีผัสสะเป็นเหตุ มีผัสสะเป็นปัจจัย.
๓ อย่างเหล่าไหนเล่า ? ๓ อย่างคือ :-
สุขเวทนา, ทุกขเวทนา, อทุกขมสุขเวทนา.
ภิกษุ ทั้งหลาย. ! เพราะ อาศัยผัสสะอันเป็นที่ตั้งแห่งสุขเวทนา
สุขเวทนาย่อมเกิดขึ้น;
เพราะ ความดับแห่งผัสสะอันเป็นที่ตั้งแห่งสุขเวทนานั้น
สุขเวทนาอันเกิดขึ้นเป็นเพราะอาศัยผัสสะอันเป็นที่ตั้งแห่ง
สุขเวทนานั้น ย่อมดับไป ย่อมระงับไป.
(
ในกรณีแห่ง ทุกขเวทนา และ อทุกขมสุขเวทนา ก็ได้
ตรัสไว้ด้วยถ้อยคำมีนัยยะอย่างเดียวกัน).
ภิกษุ ทั้งหลาย. ! เปรียบเหมือน เมื่อไม้สีไฟสองอัน
สีกัน ก็เกิดความร้อนและเกิดไฟ, เมื่อไม้สีไฟสองอัน
แยกกัน ความร้อนก็ดับไปสงบไป.
ภิกษุ ทั้งหลาย. ! ฉันใดก็ฉันนั้น :
เวทนาทั้งสามนี้ ซึ่งเกิดจากผัสสะ
มีผัสสะเป็นมูล มีผัสสะเป็นเหตุ มีผัสสะเป็นปัจจัย
อาศัยผัสสะแล้วย่อมเกิดขึ้น, ย่อมดับไปเพราะผัสสะดับ,
ดังนี้แล.
สฬา. สํ. ๑๘/๒๖๖/๓๘๙-๓๙๐.
>>> F/B /pages/พระพุทธเจ้าความตรึก ๙ อย่าง
ภิกษุทั้งหลาย ! พึงเข้าไปตัดความตรึกธรรมที่อาศัยความตรึก และความคะนอง
ความตรึก ๙ อย่าง คือ
๑. ความตรึกใน กาม
๒. ความตรึกใน ความพยาบาท
๓. ความตรึกใน ความเบียดเบียน
๔. ความตรึกถึง ญาติ
๕. ความตรึกถึง ชนบท
๖. ความตรึกถึง เทพเจ้า
๗. ความตรึก เกี่ยวเนื่องด้วยความเอ็นดูผู้อื่น
๘. ความตรึก เกี่ยวเนื่องด้วยลาภ สักการะ และความสรรเสริญ
๙. ความตรึก เกี่ยวเนื่องด้วยความไม่ถูกดูหมิ่น
ความคะนอง หรือกิริยาที่คะนอง ความเดือดร้อนจิต ใจฟุ้งซ่าน เกิดขึ้น ด้วยเหตุ ๒ อย่าง คือ
๑. เพราะทำ คือ กายทุจริต ๓ วจีทุจริต ๔ และมโนทุจริต ๓
๒. เพราะไม่ได้ทำ คือ กายสุจริต ๓ วจีสุจริต ๔ และมโนสุจริต ๓
(พระไตรปิฏก)
