เมื่อเอ่ยถึง Studio Ghibli คนส่วนใหญ่อาจจะไม่รู้จัก ยิ่งถ้าย้อนหลังไปเมื่อสัก 10 ปีก่อน ชื่อนี้ยิ่งเป็นเหมือนจอกศักดิ์สิทธิ์ในตำนานของวงการคนดูหนังเลยทีเดียว แต่ถ้าพูดถึงการ์ตูนอย่าง เจ้าหญิงหมาป่า เชื่อว่าถ้าใครเป็นคอการ์ตูนมาตั้งแต่เด็กก็คงจะเคยได้ยินผ่านหูกันมาบ้าง ผมเองก็เป็นหนึ่งในนั้นครับ เคยได้ยินคำกล่าวขานถึงสรรพคุณของการ์ตูนเรื่องนี้อยู่เนืองๆ จนมีโอกาสได้สัมผัสด้วยตัวเองเมื่อ 4 ปีก่อน ในรูปแบบ DVD เช่าจากหลังมอ แปลซับไตเติลห่วยๆ ถึงจะดูรู้เรื่องบ้างไม่รู้เรื่องบ้าง แต่ก็พอจะรับรู้ได้ถึงเนื้อความที่ผู้สร้างต้องการจะสื่อไปถึงคนดู
Studio Ghibli เป็นสตูดิโอผลิตการ์ตูนอนิเมชั่นชื่อดังแห่งหนึ่งของญี่ปุ่น ที่มีเอกลักษณ์ในการสร้างสรรค์ภาพยนตร์การ์ตูนแบบ Classic cell-animation คือเน้นการวาดด้วยมือเป็นหลัก ผสมผสานกับคอมพิวเตอร์กราฟิคแบบสามมิติ มีผลงานสร้างชื่อมาหลายๆเรื่องด้วยกัน ไม่ว่าจะเป็น Grave of the Fireflies(ชื่อไทยคือ สุสานหิ่งห้อย), Kiki's Delivery Service(แม่มดน้อยกิกิ) แต่ที่ขึ้นชื่อที่สุดก็คงจะเป็น Spirited Away ภาพยนตร์อนิเมชั่นที่คว้ารางวัล Academy Award(ออสการ์) สาขา Best Animated Feature หรือภาพยนตร์อนิเมชั่นยอดเยี่ยม ด้วยเนื้อหาที่ลึกซึ้งกินใจ แฝงด้วยแง่คิดปรัชญาแบบตะวันออก ซึ่งเป็นเสน่ห์ของสตูดิโอแห่งนี้เสมอมา
Princess Mononoke หรือชื่อภาษาญี่ปุ่นว่า Mononoke Hime นี้ เป็นภาพยนตร์อนิเมชั่นความยาว 134 นาที กล่าวถึงยุคสมัยที่สัตว์ป่ายังมีขนาดใหญ่มากและมีศักดิ์เป็นเทพพิทักษ์ผืนป่า มนุษย์อยู่ร่วมกับธรรมชาติอย่างถ้อยทีถ้อยอาศัย จนกระทั่งมีมนุษย์บางกลุ่มที่เกิดความละโมบ รุกรานผืนป่าหวังครอบครองทรัพยากรอันอุดมสมบูรณ์จนเกิดสงครามระหว่างมนุษย์กับธรรมชาติ และเป็นเหตุให้เจ้าชายอชิทากะ แห่งเผ่าอิมิชิ ต้องคำสาปจากอสุรกายร้ายซึ่งเป็นผลพวงแห่งโทสะของพญาหมูป่าที่กำลังจะจบชีวิตจากสงครามครั้งนั้น คำสาปที่ชั่วร้ายได้กลืนกินชีวิตของอชิทากะอย่างช้าๆ ทางที่เขาจะรอดมีเพียงการได้รับความช่วยเหลือจากเทพแห่งผืนป่า ชิชิกามิ เขาจึงออกเดินทางไปทางทิศตะวันตก เพื่อตามหาชิชิกามิ
ระหว่างทางเขาได้พบกับเด็กสาวที่ถูกเลี้ยงดูโดยเทพหมาป่าชื่อว่าซัน เธอเกลียดมนุษย์มากและตั้งปฏิญาณไว้ว่าจะสังหารอิโบชิ หญิงสาวประมุขแห่งโลหะนคร ผู้ก่อสงครามระหว่างป่ากับคน ซันเข้าโจมตีขบวนคาราวานของอิโบชิจนมีผู้ได้รับบาดเจ็บสาหัส อชิทากะได้ช่วยเหลือคนเหล่านั้นจนรอดชีวิต 2 คนและนำพวกเขากลับไปส่งยังโลหะนคร ขณะที่อชิทากะพักอยู่ที่โลหะนคร ซันก็ลอบสังหารอิโบชิอีกครั้งแต่พลาดท่าเสียทีจนเกือบเอาชีวิตไม่รอด แต่ด้วยความช่วยเหลือของอชิทากะเธอจึงหลุดพ้นเงื้อมมือของอิโบชิมาได้ กลายเป็นอชิทากะที่ได้รับบาดเจ็บสาหัสเจียนตาย ซันจึงพาอชิทากะไปขอความช่วยเหลือจากเทพแห่งผืนป่าชิชิกามิให้รักษาอาการบาดเจ็บของเขาจนหายดี โดยมีซันดูแลต่อจนเขาแข็งแรงเป็นปกติ ด้วยบุญคุณที่ทั้งสองมีต่อกันทำให้ก่อเกิดเป็นความรักตามมา แต่ด้วยเหตุหลายประการทำให้ทั้งสองต้องเดินคนละเส้นทาง ซันเลือกที่จะทำสงครามกับมนุษย์ต่อและอชิทากะต้องรอความตายที่คำสาปชั่วร้ายมอบให้ต่อไป แต่ในที่สุด ด้วยความหวังดีที่มีต่อซัน กอปรกับความหวังที่จะเห็นสันติภาพระหว่างมนุษย์กับธรรมชาติ อชิทากะก็กลับไปสู่สมรภูมิเพื่อตามหาซันอีกครั้ง คราวนี้เขาพบว่า ในระหว่างที่ผู้ชายชาวโลหะนครกำลังออกรบร่วมกับอิโบชิ จักรพรรดิก็ได้ส่งกองทัพมาโจมตีโลหะนครเพื่อช่วงชิงแร่เหล็กที่มีอยู่อุดมสมบูรณ์ในโลหะนครมาเป็นของตน อชิทากะจึงต้องนำข่าวนี้ไปแจ้งเตือนแก่อิโบชิซึ่งกำลังตามล่าชิชิกามิด้วย
ในที่สุด ชิชิกามิก็ถูกอิโบชิตัดศีรษะได้สำเร็จ และซันก็ถูกอชิทากะหาจนพบ ชิชิกามิผู้ไร้หัวได้กลายสภาพเป็นสิ่งมีชีวิตไร้รูปร่างขนาดยักษ์กลืนกินชีวิตมนุษย์และผืนป่า อชิทากะและซันพยายามยุติหายนะที่เกิดขึ้นโดยการชิงศีรษะของชิชิกามิมาคืนได้เป็นผลสำเร็จ พร้อมกับคำสาปของอชิทากะก็ถูกลบไป เรื่องราวร้ายๆต่างๆจึงจบลง สันติสุขกลับคืนมาสู่ภิภพแห่งมนุษย์และป่าอีกครั้ง
ภาพยนตร์อนิเมชั่นเรื่องนี้สะท้อนจิตวิญญาณดิบของมนุษย์ได้อย่างตรงไปตรงมา มนุษย์เป็นสิ่งมีชีวิตที่ทรงปัญญา แต่กลับมีความหิวกระหายไม่มีที่สิ้นสุด และเป็นต้นเหตุของภัยธรรมชาติที่เรากำลังเผชิญอยู่ทุกๆวันนี้ พวกเรามัวแต่ผลาญทรัพยากรธรรมชาติโดยหาได้ใส่ใจกับผลกระทบที่เกิดกับสภาพแวดล้อมไม่ มีสัตว์ป่าและต้นไม้จำนวนมากที่ต้องเจ็บปวดล้มตายไปเพื่อสนองตัณหาของเรา ภาพยนตร์เรื่องนี้สอนให้เราได้เห็นคุณค่าของชีวิตทุกชีวิตไม่ว่าจะเป็นคนหรือสัตว์ ตนเองหรือผู้อื่น เพราะการเกิดมามีชีวิตนับว่าเป็นสิ่งที่ยากยิ่ง และการมีชีวิตอยู่มาจนถึงทุกวันนี้เป็นสิ่งที่ยากยิ่งกว่า สงครามไม่เคยก่อความสุขให้ใครมีแต่ยังความสูญเสียให้กับทุกฝ่าย เราจึงไม่เห็นประโยชน์อันใดที่จะเข่นฆ่าทำลายชีวิตกันและกัน
เวลา 134 นาทีที่แผ่น DVD หมุนไปไม่ได้ทำให้ผมรู้สึกว่าเป็นเวลาที่สูญเปล่า เพราะแง่คิดดีๆ แบบนี้ไม่ได้เห็นบ่อยๆ ในหนังอนิเมชั่นของดิสนีย์หรือดรีมเวิร์กส ผมไม่ได้ตัดสินว่างานของ Studio Ghibli ดีกว่างานของค่ายหนังจากฮอลลีวูดนะครับ มันมีดีคนละอย่าง ที่สำคัญที่สุดก็คือ ภายใต้ภาพการ์ตูนแบบเชยๆ ที่ไม่ได้ใช้คอมพิวเตอร์กราฟฟิคช่วยมากมายแบบนี้ มีสิ่งล้ำค่าทางจิตใจที่รอทุกๆคนค้นพบอยู่ ฝรั่งหลายคนได้ชมภาพยนตร์อนิเมชั่นเรื่องนี้แล้วถึงกับยกให้เป็นหนึ่งในดวงใจ
ไฉนเลยชาวเอเชียอย่างเราซึ่งมีวิถีแห่งวัฒนธรรมที่คล้ายคลึงกันและน่าจะเข้าใจเรื่องราวได้ลึกซึ้งกว่าจะมองข้ามไปอย่างน่าเสียดายเล่า
http://peaknext.multiply.com/reviews/item/11Princess Mononoke Trailer USA