ใต้ร่มธรรม
แสงธรรมนำใจ => ดอกบัวโพธิสัตว์ => ข้อความที่เริ่มโดย: มดเอ๊กซ ที่ มกราคม 16, 2024, 09:35:03 pm
-
(https://th.bing.com/th/id/OIP.9P-8d-j1iZrtaHPFpck8_wHaJh?dpr=1.9&pid=ImgDetMain&PC=EMMX01)
(https://th.bing.com/th/id/OIP.B_fs6XW2dHWBHG8XTD5s4gAAAA?dpr=1.9&pid=ImgDetMain&PC=EMMX01)
อัษฎางคประดิษฐ์
ทับหลังการกราบบูชาแบบ “อัษฎางคประดิษฐ์” (Aṣṭāṅga Namaskāra) ที่เก่าแก่ที่สุดในประเทศไทย
"อัษฎางคประดิษฐ์" เป็นการแสดงความเคารพบูชาสูงสุดด้วยการกราบที่กำหนดให้อวัยวะทั้ง 8 คือ หน้าผาก ฝ่ามือทั้งสอง หน้าอก เข่าทั้งสอง และปลายเท้าทั้งสอง แนบพื้นดิน
โดยการกราบเช่นนี้แพร่หลายในกลุ่มพุทธศาสนิกชนที่นับถือลัทธิวัชรยาน ตันตระ ซึ่งคงได้รับอิทธิพลมาจากศาสนาพราหมณ์ฮินดู ในปัจจุบันหลายท่านอาจเคยพบเห็นการกราบแบบนี้จากผู้จาริกแสวงบุญในอินเดียทิเบต เนปาล และภูฏาน เรียกว่า Chag Tsel
สำหรับทับหลังของปราสาทพิมาย นับได้ว่าเป็นทับหลังสลักภาพการกราบแบบ “อัษฎางคประดิษฐ์" ที่เก่าแก่ในประเทศไทยและในวัฒนธรรมเขมรโบราณ กำหนดอายุได้ราวพุทธศตวรรษที่ 17 หรือประมาณ 900 ปีมาแล้ว
โดยในภาพสลักเป็นภาพบุคคลกำลังกราบแบบอัษฎางคประดิษฐ์และถวายเครื่องบรวงสรวงบูชาแก่พระพุทธรูปนาคปรก เป็นไปได้ว่าผู้ที่กำลังบูชาพระพุทธรูปนาคปรกนั้น คือ กมรเตงอัญศรีวิเรนทราธิบดีวรมะเมืองโฉกวะกุล
กำลังถวายเครื่องบูชาแก่กมรเตงชคตเสนาบดีไตรโลกยวิชัยซึ่งเป็นเสนาบดีแห่งกมรเตงชคตวิมาย ตามที่ปรากฏในจารึกปราสาทหินพิมาย 3
สำหรับในประเทศกัมพูชา เราพบภาพสลักการกราบแบบ “อัษฎางคประดิษฐ์" ในปราสาทที่สร้างในรัชกาลของพระเจ้าชัยวรมันที่ 7 (สมัยบายน)
ซึ่งนับถือพุทธศาสนาลัทธิวัชรยาน อายุราวพุทธศตวรรษที่ 18 หรือประมาณ 800 ปีมาแล้ว เช่น ปราสาทบันทายฉมาร์ ปราสาทตาพรหม ปราสาทบันทายกุฎี ปราสาทบายน
อย่างไรก็ตามใน Angkor National Museum ได้จัดแสดงประติมากรรมรูปบุคคลกราบแบบอัษฎางคประดิษฐ์ในสมัยบายนและระบุว่าเป็นสุเมธดาบส
(https://image.tnews.co.th/newscenter/images/userfiles/images/B62_2063_552000008519902.JPEG?x-image-process=style/LG-webp)
สุเมธดาบส เป็นอดีตชาติของพระโคตมพุทธเจ้า ซึ่งเป็นพระชาติที่ได้รับพุทธทำนายจากพระพุทธเจ้าทีปังกร ว่าสุเมธดาบสผู้นี้จะได้ตรัสรู้เป็นพระพุทธเจ้า
เรื่องราวของสุเมธดาบสมีอยู่ว่า
พระพุทธเจ้าทีปังกรได้เสด็จมายังเมืองอมราวดี ซึ่งมีพื้นที่ช่วงหนึ่งขรุขระมีน้ำขัง ผู้มีศรัทธาจึงได้ช่วยกันถากถางทางและปรับพื้นที่เพื่อให้พระทีปังกรเสด็จดำเนินได้โดยสะดวก
เมื่อสุเมธดาบผ่านมาเห็นก็ขอร่วมในการปรับถนนด้วย แต่ยังไม่ทันเสร็จดี พระพุทธเจ้าทีปังกร พร้อมพระสาวก ก็เสด็จดำเนินมา
สุเมธดาบสเห็นไม่ทันการณ์ เพราะยังมีบ่อที่น้ำท่วมขังอยู่ช่วงตัวหนึ่ง จึงตัดสินใจทอดตัวลงนอนปิดทับแอ่งน้ำนั้น ตั้งใจถวายชีวิตให้พระทีปังกรและพระสาวกเดินไปบนแผ่นหลังของตน
และในครานั้นสุเมธดาบสได้ตั้งความปรารถนาไว้ขอให้ได้เป็นพระพุทธเจ้าเช่นพระองค์ท่าน เมื่อพระพุทธเจ้าทีปังกรเสด็จมาทอดพระเนตรเห็นก็รู้ด้วยญาณว่าสุเมธดาบสผู้นี้จะได้เป็นพระพุทธเจ้า
จึงแสดงพุทธทำนายแก่สุเมธดาบส ว่า สุเมธดาบสผู้นี้จะได้เป็นพระพุทธเจ้าในอนาคตกาลข้างหน้า พระนามว่า พระโคตมพุทธเจ้า
(https://www.finearts.go.th/storage/contents/2023/07/detail_image/MRoSJzgo2dQfBTxCS3ze2RxmSLYmPz3hublJXSqp.jpeghttps://www.finearts.go.th/storage/contents/2023/07/detail_image/MRoSJzgo2dQfBTxCS3ze2RxmSLYmPz3hublJXSqp.jpeg)
(https://www.finearts.go.th/storage/contents/2023/07/detail_image/R83VefgC1oloikVGeoQhTAGHXbvmsFVCGP8avebb.jpeg)
(https://www.finearts.go.th/storage/contents/2023/07/detail_image/4rspIhNzbT3TUcqNViI2uTkcQ1Py5ZPNaA06Jqnx.jpeg)
(https://www.finearts.go.th/storage/contents/2023/07/detail_image/rC3enTueBNX1V0xNJ9mvvVOC6gdvsfJ64iAiRTA4.jpeg)
(https://www.finearts.go.th/storage/contents/2023/07/detail_image/53JQgS3EKO0zGV1KaqvoQdP5IKCzJp4JffAbHowl.jpeg)
(https://www.finearts.go.th/storage/contents/2023/07/detail_image/3prWKaUy1AoG0svaZHxj8D98IuYAT9kr5eZTxaTb.jpeg)
จาก เว็บกรมศิลปากร https://www.finearts.go.th/phimaimuseum/categorie/general (https://www.finearts.go.th/phimaimuseum/categorie/general)
เพิ่มเติม
https://www.youtube.com/v//sZn9sl6u-WE
https://youtu.be/sZn9sl6u-WE?si=F7qT_Tqv2ngxny_a (https://youtu.be/sZn9sl6u-WE?si=F7qT_Tqv2ngxny_a)
เพิ่มเติม http://www.tairomdham.net/index.php/topic,16389.0.html (http://www.tairomdham.net/index.php/topic,16389.0.html)