(http://2.bp.blogspot.com/-I9gcVnFIr0Y/T1o980NuKjI/AAAAAAAAAeI/A2n7VrpMkIw/s1600/frw84.jpg)
http://hostarea.de/out.php/i268932_manora.swf
มโนราห์ - ศิลปพื้นเมืองภาคใต้ (ฟังบทร้องมโนราห์)โนรา หรือ มโนห์รา (เขียนเป็น มโนรา หรือ มโนราห์ ก็ได้) เป็นการละเล่นพื้นเมืองที่สืบ ทอดกันมานานและนิยมกันอย่างแพร่หลายใน ภาคใต้ เป็นการละเล่นที่มีทั้งการร้อง การรำ บางส่วนเล่นเป็นเรื่อง และบางโอกาสมีบางส่วน แสดงตามคติความเชื่อที่เป็นพิธีกรรม
โนรา เป็นศิลปะพื้นเมืองภาคใต้เรียกว่า โนรา แต่ คำว่า มโนราห์ หรือ มโนห์รา นั้น เป็นคำที่เกิด ขึ้นมาเมื่อสมัยกรุงศรีอยุธยา โดยการนำเอา เรื่อง พระสุธน-มโนราห์ มาแสดงเป็นละครชาตรี จึงมีคำเรียกว่า มโนราห์ ส่วนกำเนิดของโนรานั้น สันนิษฐานกันว่าได้รับอิทธิพลจากการ ร่ายรำของอินเดียโบราณก่อนสมัยศรีวิชัย ที่มา จากพ่อค้าชาวอินเดีย สังเกตได้จากเครื่องดนตรีที่ เรียกว่า เบ็ญจสังคีตซึ่งประกอบโหม่ง ฉิ่ง ทับ กลอง ปี่ ใน ซึ่งเป็นเครื่องดนตรีโนรา และท่ารำของโนรา อีกหลายท่าที่ละม้ายคล้ายคลึงกับการร่ายรำของทางอินเดีย และเริ่มมีโนราเป็นกิจลักษณะขึ้นเมื่อ ประมาณปี พุทธศักราชที่ ๑๘๒๐ ซึ่งตรงกับสมัยสุโขทัยตอนต้น
ตำนานโนรา เชื่อกันว่าโนราเกิดขึ้นครั้งแรกที่ หัวเมืองพัทลุง ปัจจุบันคือ ตำบล บางแก้ว จังหวัด พัทลุง แล้ว แพร่ขยายไปยังหัวเมืองอื่นๆของภาคใต้ จน ไปถึงภาคกลาง และกลายเป็นละครชาตรี และจังหวะ ตะลุง ที่ได้รับอิทธิพลจากแนวคิดนี้ โนรา เกิดขึ้นในราชสำนักของพัทลุงซึ่งมีตำนานเล่า กันมาว่า เจ้าเมืองพัทลุง มีชื่อว่าพระยาสายฟ้าฟาด มีลูกสาวที่ชื่อ ศรีมาลา ซึ่งมีความสามารถในการร่ายรำมาก ได้เกิดตั้งครรภ์โดยที่ยังไม่ได้แต่งงาน เชื่อกันว่าเป็นท้องกับเทวดา
พระยาสายฟ้าฟาดเห็นดัง นั้นก็โกรธมาก สั่งให้นำนางศรีมาลาไป ลอยแพในทะเล ( คือ ทะเลสาปสงขลา) และ แพได้ไปติดที่เกาะใหญ่ นางศรีมาลาก็ ได้ให้กำเนิดลูกชาย โดยตั้งชื่อว่า เทพสิงหล ซึ่งมีนัยความว่า ลูกของเทวดา นางศรีมาลา ได้ฝึกให้เทพสิงหลฝึกร่ายรำ ซึ่งเทพสิงหล ก็สามารถร่ายรำได้สวยงามมาก และร่ายรำ มีชื่อเสียงมากที่เกาะใหญ่
จนรู้ไปถึง หูพระยาสายฟ้าฟาด ซึ่งพระยาสายฟ้า ฟาดก็ยังไม่รู้ว่าหลานตัวเอง ก็ได้ เชิญไปรำในราชสำนัก ฝ่ายนางศรีมาลานั้น ก็น้อยเนื้อต่ำใจเมื่อครั้งที่ถูกลอยแพ ก็บอกกับคนที่มาติดต่อว่า โนราคณะ นี้จะไปรำได้ แต่ต้องปูผ้าขาวตั้ง แต่ริมฝั่งที่ลงจากเรือจนไปถึงตำหนัก พระยาสายฟ้าฟาดก็ตอบตกลง
ดังนั้น เทพสิงหลจึงไปรำในราชสำนัก เทพสิงหลรำ ได้สวยงามมาก จนพระยาสายฟ้าฟาดก็ ตกตะลึงในความสวยงาม จึงถอดเครื่องทรงที่ทรงอยู่ให้กับเทพสิงหล แล้วบอกว่า "เครื่อง แต่งกายกษัตริย์ชุดนี้มอบให้เป็นเครื่องแต่งกาย ของโนรานับแต่นี้เป็นต้นไป" เทพสิงหลจึง บอกว่าแท้จริงแล้วเป็นหลานของพระยาสายฟ้าฟาด พระยาสายฟ้าฟาดจึงรับโนราไว้ ในราชสำนักและให้สิทธิแต่งกายเหมือนกษัตริย์ทุกประการ
พระพุทธรูป ที่ทรงเทริด(มงกฎ)มโนราห์
เทริดเป็นของสูงที่ควรแก่การประดับเศียรพระ
(http://topicstock.pantip.com/library/topicstock/2011/04/K10464356/K10464356-4.jpg)
พระพุทธรูปสมัยอยุธยาตอนกลาง
พิธีบูชาครูของมโนราห์
ข้างหลังจะเป็นศาล ตั้งเครื่องบวงสรวงบูชาครู
(http://board.postjung.com/data/527/527806-topic-ix-4.jpg)
กล่าวคำ....บูชาครู
(http://www.oknation.net/blog/home/blog_data/138/41138/images/DSCF3444_resize.JPG)
ข้าว 9อย่าง ถือเป็นของไว้บูชาเทวดาที่ล่องลอยมาร่วมพิธี
(http://board.postjung.com/data/527/527806-topic-ix-9.JPG)
ผ้าเพดานแทนสรวงสวรรค์
เป็นทางผ่านของครูหมอมโนราห์และเหล่าเทวดาเพื่อเข้ามาในโรงพิธี
(http://board.postjung.com/data/527/527806-topic-ix-10.JPG)
บรรเลงเพลงโหมโรง
(http://board.postjung.com/data/527/527806-topic-ix-11.JPG)
คอนสำหรับนั่ง ประหนึ่งมโนราห์คือสัตว์ปีกของสรวงสวรรค์
(http://board.postjung.com/data/527/527806-topic-ix-13.JPG)
หน้าพรานสีแดง - การครอบหน้าพราน คือการแสดงตนเป็นลูกหลานมโนราห์
รวมถึงใช้เพื่อการแก้บน เพื่อให้เด็กๆหายจากอาการเจ็บป่วยด้วย
(http://board.postjung.com/data/527/527806-topic-ix-15.JPG)
(http://board.postjung.com/data/527/527806-topic-ix-6.jpg) (http://board.postjung.com/data/527/527806-topic-ix-16.JPG)
(http://board.postjung.com/data/527/527806-topic-ix-12.JPG)
ท่ารำพระจันทร์ทรงกลด
(http://board.postjung.com/data/527/527806-topic-ix-1.jpg)
(http://btgsf1.fsanook.com/weblog/entry/168/842278/155.jpg)
มโนราห์ หรือ โนราห์ของชาวใต้ กำลังจะสูญหาย
แต่มีครูโนราห์หลายท่าน ที่ยังพยายามให้ลูกหลาน หรือบุคคลทั่วไปสืบทอด
(http://board.postjung.com/data/527/527806-topic-ix-7.jpg)
noway2know -http://www.prachathon.org/forum/index.php?topic=6758.0
(http://sphotos-h.ak.fbcdn.net/hphotos-ak-ash3/561651_376571642431347_710626297_n.jpg)