เรื่อง นายพรานสุนัขชื่อโกกะ

[時々होशདང一རພຊຍ๛]

IMGE - 0000079 by arnocha2002, on Flickr

คำปรารภ....วันนี้จักนำ เรื่องนายพรานสุนัขชื่อโกกะ จาก พระสุตตันตปิฎก มาวางไว้ เป็นการชั่วคราวกำลังซ่อมคอม ฯ อยู่เลยต้อง Relax ซ่ะหน่อยเครียดเพราะต้องซ่อมคอม ฯ ทั้งวันดู Chinese Opera - กู่เจิ้ง ผ่อนคลายกัน

[/right]

....ขอเชิญอ่านเป็นการชั่วคราว คาถาธรรมบท Tumblr.....https://leemupai.tumblr.com/

ข้อความเบื้องต้น

พระศาสดา เมื่อประทับอยู่ในพระเชตวัน ทรงปรารภนายพรานสุนัขชื่อโกกะ ตรัสพระธรรมเทศนานี้ว่า โย อปฺปทุฏฺฐสฺส นรสฺส ทุสฺสติ เป็นต้น

นายพรานพบพระเถระเที่ยวบิณฑบาต

ได้ยินว่าเวลาเช้าวันหนึ่ง นายพรานนั้นถือธนู มีสุนัขห้อมล้อมออกไปป่า พบภิกษุถือบิณฑบาตเป็นวัตรรูปหนึ่ง กำลังเที่ยวบิณฑบาตในระหว่างทาง โกรธแล้ว พลางคิดว่าเราพบคนกาลกรรณี วันนี้จักไม่ได้สิ่งอะไรเลย ดังนี้ จึงหลีกไป ฝ่ายพระเถระเที่ยวบิณฑบาตในหมู่บ้าน ทำภัตกิจแล้วจึงกลับไปสู่วิหารอีก

นายพรานให้สุนัขกัดพระเถระ

ฝ่ายนายพรานนอกนี้ เที่ยวไปในป่าไม่ได้อะไร ๆ เมื่อกลับมาก็พบพระเถระอีก จึงคิดว่าวันนี้ เราพบคนกาลกรรณี)นี้แล้ว ไปป่าจึงไม่ได้อะไร ๆ บัดนี้เธอได้มาเผชิญหน้าของเราแม้อีก เราจักให้สุนัขทั้งหลายกัดพระรูปนั้นเสีย ดังนี้แล้ว จึงให้สัญญาปล่อยสุนัขไป

พระเถระอ้อนวอนว่า อุบาสก ท่านอย่าทำอย่างนั้น เขาร้องบอกว่า วันนี้ข้าพเจ้าไม่ได้อะไร เพราะประสบท่านท่านก็มาประสบข้าพเจ้าแม้อีก ข้าพเจ้าจักให้สุนัขกัดท่าน ดังนี้แล้ว จึงให้สุนัข(กัด)พระเถระรีบขึ้นต้นไม้ต้นหนึ่งโดยเร็ว  นั่งในที่สูงชั่วบุรุษหนึ่ง สุนัขทั้งหลายก็พากันล้อมต้นไม้ไว้

นายพรานแทงพระเถระ

นายโกกะไปแล้ว ร้องบอกว่า ท่านแม้ขึ้นต้นไม้ ก็ไม่มีความพ้นไปได้ ดังนี้แล้ว จึงแทงพื้นเท้าของพระเถระด้วยปลายลูกศร พระเถระได้เเต่อ้อนวอนว่า ขอท่านอย่าทำเช่นนั้น นายโกกะนี้ ไม่คำนึงถึงคำวอนของท่าน กลับแทงกระหน่ำใหญ่พระเถระเมื่อพื้นเท้าข้างหนึ่งถูกแทงอยู่ จึงยกเท้านั้นขึ้น หย่อนเท้าที่ ๒ ลงแม้เมื่อเท้าที่ ๒ นั้นถูกแทงอยู่ จึงยกเท้านั้นขึ้นเสีย นายโกกะไม่คำนึงถึงคำอ้อนวอนของพระเถระ แทงพื้นเท้าทั้งสองแล้วด้วยอาการอย่างนี้เทียวสรีระของพระเถระได้เป็นประดุจถูกรมด้วยคบเพลิง ท่านเสวยเวทนาไม่สามารถจะคุมสติไว้ได้จีวรที่ท่านห่มแม้หลุดลงก็กำหนดไม่ได้ จีวรนั้นเมื่อตกลงก็ตกลงมาคลุมนายโกกะ ตั้งแต่ศีรษะทีเดียว

สุนัขรุมกัดนายพราน

เหล่าสุนัขตรูกันเข้าไปในระหว่างจีวร ด้วยสำคัญว่า พระเถระตกลงมาดังนี้แล้ว ก็รุมกันกัดกินเจ้าของของตน ทำให้เหลืออยู่เพียงกระดูกสุนัขทั้งหลายออกมาจากระหว่างจีวรแล้วได้ยืนอยู่ ณ ภายนอกทีนั้นพระเถระจึงหักกิ่งไม้เเห้งกิ่งหนึ่งขว้างสุนัขเหล่านั้นเหล่าสุนัขเห็นพระเถระแล้วรู้ว่า พวกตัวกัดกินเจ้าของเองจึงหนีเข้าป่า

พระศาสดาทรงรับรองศีลและสมณภาพ ความเป็นสมณะ

พระศาสดาทรงสดับถ้อยคำของพระเถระนั้นแล้ว ตรัสว่า ภิกษุ ศีลของเธอไม่ด่างพร้อย สมณภาพ ความเป็นสมณะของเธอยังมีอยู่เขาประทุษร้ายต่อเธอผู้ไม่ประทุษร้าย จึงถึงความพินาศ ทั้งมิใช่แต่ในบัดนี้อย่างเดียวเท่านั้น แม้ในอดีตกาล เขาก็ประทุษร้ายต่อผู้ไม่ประทุษร้าย ถึงความพินาศแล้วเหมือนกัน ดังนี้แล้ว เมื่อจะทรงประกาศเนื้อความนั้น ทรงนำอดีตนิทาน เรื่องที่เคยเกิดในอดีตมาตรัสว่า

บุรพกรรมของนายพราน

ดังได้สดับมาในอดีตกาล หมอผู้หนึ่งเที่ยวไปถึงหมู่บ้าน เพื่อต้องการประกอบเวชกรรม ไม่ได้งานอะไร ๆ อันความหิวรบกวนแล้ว ออกไปพบเด็ก ๆ เป็นอันมากกำลังเล่นอยู่ที่ประตูบ้านจึงคิดว่าเราจักให้งูกัดเด็กเหล่านั้นแล้วรักษาก็จักได้อาหารดังนี้แล้วจึงแสดงงูนอนชูศีรษะในโพรงไม้เเห่งหนึ่ง บอกว่าแน่ะ เจ้าเด็กผู้เจริญทั้งหลาย นั่นลูกนกสาลิกาพวกเจ้าจงจับมัน

ทันใดนั้นเด็กน้อยคนหนึ่ง จับงูที่คออย่างมั่นดึงออกมา รู้ว่ามันเป็นงู จึงร้องขึ้น สลัดไปบนกระหม่อมของหมอผู้ยืนอยู่ไม่ไกลงูรัดก้านคอของหมอ กัดอย่างถนัด ให้ถึงความสิ้นชีวิตในที่นั้นนั่นเอง.
นายโกกะพรานสุนัขนี้ แม้ในกาลก่อนก็ประทุษร้ายต่อคนผู้ไม่ประทุษร้ายถึงความพินาศแล้วอย่างนั้นเหมือนกัน
พระศาสดา ครั้นทรงนำอดีตนิทานนี้มาแล้ว เมื่อจะทรงสืบอนุสนธิ (เชื่อมต่อ)แสดงธรรม จึงตรัสพระคาถานี้ว่า
โย อปฺปทุฏฺฐสฺส นรสฺส ทุสฺสติ
สุทฺธสฺส โปสสฺส อนงฺคณสฺส
ตเมว พาลํ ปจฺเจติ ปาปํ
สุขุโม รโช ปฏิวาตํว ขิตฺโต.

คำแปล

ผู้ใดประทุษร้ายต่อนรชนผู้ไม่ประทุษร้าย ผู้บริสุทธิ์ ไม่มีกิเลสดุจเนินบาปย่อมกลับถึงผู้นั้นซึ่งเป็นคนพาลนั่นเอง เหมือนธุลีอันละเอียดที่เขาซัดทวนลมไปฉะนั้น

...แก้อรรถ...

บรรดาบทเหล่านั้น บทว่า อปฺปทุฏฺฐสฺส คือผู้ไม่ประทุษร้ายต่อตนหรือต่อสรรพสัตว์ บทว่า นรสฺส ได้แก่ สัตว์ บทว่า ทุสฺสติ แปลว่า ย่อมพระพฤติผิด บทว่า สุทฺธสฺส คือ ผู้ไม่มีความผิดเลย แม้คำว่า โปสสฺส นี้ก็เป็นชื่อของสัตว์นั้นเองโดยอาการอื่น

บทว่า อนงฺคณสฺส คือผู้ไม่มีกิเลส คำว่า ปจฺเจติ ตัดบทเป็น ปฏิ-เอติ(แปลว่า ย่อมกลับถึง)

บทว่า ปฏิวาตํ เป็นต้น ความว่า ธุลีที่ละเอียด อันบุรุษผู้หนึ่งซัดไปด้วยความเป็นผู้ใคร่ประหารคนผู้ยืนอยู่ในที่เหนือลม ย่อมกลับถึงบุรุษนั้นเอง คือ ตกลงที่เบื้องบนของผู้ซัดไปนั้นเอง ฉันใด บุคคลใดเมื่อให้การประหารด้วยฝ่ามือเป็นต้น ชื่อว่า ย่อมประทุษร้ายต่อบุรุษผู้ไม่ประทุษร้าย บาปนั้นเมื่อให้ผลในปัจจุบันนี้ หรือ ในอบายทั้งหลายมีนรกเป็นต้นในภพหน้าชื่อว่า ย่อมกลับถึงบุคคลนั้นแหละผู้เป็นพาล ด้วยสามารถวิบากทุกข์ ฉันนั้นเหมือนกัน

ในกาลจบเทศนา ภิกษุนั้นดำรงอยู่ในพระอรหัตผลพระธรรมเทศนาได้มีประโยชน์แม้แก่บริษัทผู้ประชุมกันแล้ว ดังนี้แล

เรื่อง นายพรานสุนัขชื่อโกกะ จบ

ปัจฉิมลิขิต

สิ่งที่เปิดหนทางไปสู่อนาคตของเรา
คือความตั้งใจและความเข้มแข็งภายในที่จะบรรลุเป้าหมายของเรา
ถูกต้อง ฉันจะทำให้ได้
เมื่อเราตั้งเป้าหมายที่ชัดเจนสำหรับตัวเราเอง
และสวดมนต์เกี่ยวกับเรื่องนั้น
เราสามารถดึงความเข้มแข็งและความกล้าหาญที่ไม่จำกัดออกมา....SGI

古琴演 白无瑕

http://youtu.be/m1GxmBsxQ1g

https://cdn1.imggmi.com/uploads/2019/6/10/265371f64f6c4b4d1fbaa83b46e7036f-full.jpg