เรื่องย่อในพระธรรมบท (พาลวรรค)

[ฐิตา]

เรื่องย่อในพระธรรมบท (พาลวรรค)

เรื่องบุรุษคนใดคนหนึ่ง
 
เมื่อพระศาสดาประทับอยู่ในพระเชตวัน ทรงปรารภพระเจ้าปเสนทิโกศลและชายหนุ่มคนหนุ่ม ได้ตรัสพระธรรมเทศนานี้ว่า ทีฆา ชาครโต รตฺติ เป็นต้น
 
วันหนึ่ง พระเจ้าปเสนทิโกศล ทรงช้างเผือกเสด็จเลียบพระนคร ได้ทอดพระเนตรเห็นหญิงงามนางหนึ่งยืนอยู่ชั้นบนของปราสาท 7 ชั้น ทรงมีพระทัยเสน่หาในนางขึ้นมาทันที พระองค์ได้ทรงพยายามหาวิธีการที่จะได้นางมาเป็นบาทบริจาริกา เมื่อทรงทราบว่านางเป็นหญิงมีสามีแล้ว ก็ได้มีพระบัญชานำชายผู้เป็นสามีของนางมาเป็นคนใช้อยู่ในพระราชวัง ต่อมาพระองค์ได้รับสั่งชายให้คนนี้เดินทางไปทำงานอย่างหนึ่งอันเป็นงานที่ไม่มีทางจะทำสำเร็จได้ โดยรับสั่งให้เดินทางไปยังสถานที่แห่งหนึ่ง ซึ่งอยู่ห่างไกลถึง 12ไมล์ แล้วให้ไปนำดอกโกมุท ดอกอุบล และดินสีอรุณจากนาคพิภพกลับมาถวายพระองค์ที่กรุงสาวัตถีในเย็นวันเดียวกันให้ทันเวลาสรงสนานของพระองค์ ทั้งนี้โดยพระองค์มีพระราชประสงค์จะสังหารชายผู้นี้หากเขากลับมาไม่ทันเวลาแล้วริบเอาภรรยาของเขามาเป็นบาทบริจาริกาของพระองค์
 
ชายผู้เป็นสามีรีบไปนำกล่องอาหารจากภรรยาแล้วออกเดินทางไปแสวงหาสิ่งที่พระราชาทรงต้องการในทันที ในระหว่างทางเขาได้แบ่งอาหารให้แก่เพื่อนร่วมทาง และเขาก็ยังแบ่งข้าวจำนวนหนึ่งโยนลงไปเลี้ยงปลาในน้ำ แล้วร้องตะโกนขึ้นว่า “ข้าแต่เทพยดาและนาคทั้งหลายผู้สถิตอยู่ในแม่น้ำแห่งนี้ พระราชาปเสนทิโกศลมีพระราชบัญชาให้ข้าพเจ้าไปนำดอกโกมุท ดอกอุบล และดินสีอรุณกลับไปถวายพระองค์ วันนี้ข้าพเจ้าได้แบ่งปันอาหารให้แก่เพื่อนร่วมทางของข้าพเจ้า และข้าพเจ้าก็ยังได้นำอาหารเลี้ยงปลาในแม่น้ำแล้วด้วย บัดนี้ข้าพเจ้าขอแบ่งส่วนบุญส่วนกุศลให้แก่พวกท่านทั้งหลาย ขอท่านทั้งหลายจงได้เมตตาไปนำดอกโกมุท ดอกอุบล และดินสีอรุณมาให้ข้าพเจ้าด้วยเถิด” พระยานาคเมื่อได้ยินคำประกาศของชายผู้นั้นแล้ว ก็ได้แปลงร่างเป็นชายชราไปนำดอกโกมุท ดอกอุบลและดินสีอรุณมาให้ชายผู้นั้น
 
ในเย็นวันนั้น พระเจ้าปเสนทิโกศลทรงเกรงว่าชายหนุ่มอาจจะกลับมาทันเวลา จึงได้มีรับสั่งให้ปิดประตูเมืองก่อนกำหนด เมื่อชายหนุ่มเดินทางมาถึงและพบว่าประตูเมืองปิดเช่นนั้น ก็ได้โยนดินอรุณไว้บนกำแพงเมืองและแขวนดอกโกมุทและดอกอุบลไว้บนธรณีประตู จากนั้นเขาได้ตะโกนประกาศออกมาดังๆว่า “ชาวเมืองผู้เจริญทั้งหลาย ขอท่านทั้งหลาบจงรับทราบเถิดว่า ข้าพเจ้าได้ปฏิบัติภารกิจที่ได้รับมอบหมายจากพระราชาสำเร็จลุล่วงแล้ว พระราชาทรงมีแผนที่จะฆ่าข้าพเจ้าด้วยเหตุไม่สมควร” หลังจากนั้นชายหนุ่มก็เดินทางจากประตูวังไปที่วัดพระเชตวันเพื่อจะลี้ภัยและก็พบว่าบรรยากาศในวัดมีความสงบร่มรื่นดียิ่งนัก
 
ขณะเดียวกัน ข้างพระเจ้าปเสนทิโกศล มีความกระสันด้วยแรงกามราคะ จนไม่สามารถหลับพระเนตรลงได้ ทรงครุ่นคิดหาวิธีที่จะสังหารชายหนุ่มในตอนเช้าแล้วยึดภรรยาของเขามาเป็นบาทบริจาริกาของพระองค์ เมื่อถึงเที่ยงคืนพระองค์ก็ได้สดับเสียงประหลาดว่า ทุ. ส. น. โส. ซึ่งความจริงแล้วเป็นเสียงของพวกเปรต 4ตนที่เสวยทุกข์ทรมานอยู่ในนรกชั้นโลหกุมภี เมื่อได้ทรงสดับเสียงประหลาดนี้แล้วก็ทรงมีพระทัยหวาดหวั่น เมื่อรุ่งอรุณของวันใหม่พระองค์ได้ทรงสอบถามปุโรหิตถึงเรื่องนี้ ปุโรหิตได้ทูลว่าจะเกิดอันตรายถึงแก่ชีวิตแก่พระองค์ จะต้องหาทางแก้ด้วยการบูชายัญ แต่ต่อมาพระองค์ได้เสด็จไปเข้าเฝ้าพระศาสดาโดยคำกราบทูลของพระนางมัลลิการาชเทวี เมื่อพระศาสดาสดับเรื่องเสียงประหลาดเหล่านั้นแล้ว ทรงอธิบายแก่พระราชาว่าเป็นเสียงของเปรต 4ตนที่เกิดอยู่ในโลหกุมภีนรก เปรต 4ตนเหล่านี้เคยเกิดเป็นชายหนุ่มลูกเศรษฐีในสมัยพระพุทธเจ้าพระนามว่ากัสสปะ และได้ตกนรกชั้นโลหกุมภีเพราะประกอบกรรมชั่วเป็นชู้สู่สมกับภรรยาของชายอื่น พระราชาสดับแล้วก็เกิดความสังเวชพระทัยและทรงเกิดความตระหนักถึงผลกรรมชั่วร้ายที่จะบังเกิดจากการเป็นชู้กับภรรยาของผู้อื่น และตัดสินพระทัยว่า “จำเดิมแต่นี้ไป เราจักไม่ผูกความพอใจในภรรยาของชายอื่น” เพราะว่า “แค่เราได้แต่คิดว่าจะเป็นชู้กับภรรยาของคนอื่นก็มีความทุกข์ทรมานใจจนนอนไม่หลับตลอดทั้งคืน” จากนั้นพระราชาได้กราบทูลพระศาสดาว่า “ข้าแต่พระองค์ผู้เจริญ ข้าพระองค์ทราบความที่ราตรียาวนานในวันนี้”
 
ข้างชายหนุ่มที่นั่งอยู่ไม่ไกลจากที่นั้น ได้กราบพระศาสดาว่า “ข้าแต่พระองค์ผู้เจริญ พระราชาทรงทราบความที่ราตรียาวนานในวันนี้ ส่วนข้าพระองค์เองได้ทราบความที่หนทางแค่โยชน์เดียวไกลมากในวันวาน”
 
พระศาสดา ทรงนำถ้อยคำของพระราชาและของชายหนุ่มนั้นมาผสมผสานกัน
แล้วตรัสพระธรรมบท พระคาถาที่ 60ว่า
ทีฆา ชาครโต รตฺติ
ทีฆํ สนฺตสฺส โยชนํ
ทีโฆ พาลาน สํสาโร
สทฺธมฺมํ อวิชานตํ ฯ
 
(อ่านว่า)
ทีคา ชาคะระโต รัดติ
ทีคัง สันตัดสะ โยชะนัง
ทีโค พาลานะ สังสาโร
สัดทำมัง อะวิชานะตัง.
 
(แปลว่า)
กลางคืนยาวนานมาก สำหรับคนที่นอนไม่หลับ
ระยะทางแค่โยชน์เดียวไกลมาก
สำหรับที่เหน็ดเหนื่อยเมื่อยล้าแล้ว
สังสารวัฏ(การเวียนว่ายตายเกิด) เนิ่นนานมาก
สำหรับคนพาลที่ไม่รู้สัจธรรม.
 
เมื่อจบพระสัทธรรมเทศนา ชายหนุ่มได้บรรลุพระโสดาปัตติผล ชนเหล่าอื่นอีกเป็นจำนวนมาก ก็ได้บรรลุพระอริยผลทั้งหลาย มีพระโสดาปัตติผลเป็นต้น พระสัทธรรมเทศนามีประโยชน์แก่มหาชนแล้ว.

[ฐิตา]

เรื่องสัทธิวิหาริกของพระมหากัสสปเถระ
 
พระศาสดา เมื่อประทับอยู่ในกรุงสาวัตถี ทรงปรารภสัทธิวิหาริกของพระมหากัสสปเถระ ตรัสพระธรรมเทศนานี้ว่า จรญฺเจ นาธิคจฺเฉยฺย เป็นต้น
 
เมื่อพระมหากัสสปเถระ อยู่ในถ้ำปิปผลิในกรุงราชคฤห์ ท่านมีสัทธิวิหาริก 2 รูปเป็นอุปัฏฐากของท่าน ในสัทธิวิหาริก 2 รูปนี้ รูปหนึ่งเชื่อฟังและทำหน้าที่อุปัฏฐากเป็นอย่างดี ส่วนอีกรูปหนึ่งนั้นไม่เชื่อฟังและปฏิบัติหน้าที่ไม่เรียบร้อย รูปหลังนี้เมื่อพระเถระว่ากล่าวตักเตือนในเรื่องของความหย่อนยานในการปฏิบัติหน้าที่ก็จะโกรธ อยู่มาวันหนึ่ง สัทธิวิหาริกรูปนี้ไปบ้านอุบาสกผู้หนึ่งแทนพระเถระ ก็ได้ไปพูดโกหกว่าพระเถระอาพาธ อุบาสกผู้นั้นจึงได้นำอาหารใส่บาตรฝากมาถวายพระเถระ แต่สัทธิวิหาริกนี้ก็ได้ฉันอาหารนั้นในระหว่างทาง เมื่อถูกพระเถระตำหนิการกระทำดังกล่าวก็มีความโกรธผูกอาฆาตพระเถระ ในวันรุ่งขึ้นเมื่อพระเถระออกไปบิณฑบาต สัทธิวิหาริกรูปนี้ไม่ไป ได้เอาไม้ทุบภาชนะสำหรับใช้สอยมีหม้อและถ้วยชามเป็นต้นแตกเสียหาย และจุดไฟเผาบรรณศาลาของพระเถระแล้วหลบหนีไป
 
ต่อมา ภิกษุรูปหนึ่ง เดินทางจากกรุงราชคฤห์ มาเฝ้าพระศาสดาที่พระเชตวัน และได้กราบทูลถึงเรื่องที่เกิดขึ้น พระศาสดาได้ตรัสว่า “การอยู่ของกัสสปะบุตรของเราคนเดียวเท่านั้น ดีกว่าการอยู่ร่วมกับคนพาลผู้เห็นปานนั้น"
 
จากนั้น พระศาสดาได้ตรัสพระธรรมบท พระคาถาที่ 61 ว่า
จรญฺเจ นาธิคจฺเฉยฺย
เสยฺยํ สทิสมตฺตโน
เอกจริยํ ทฬฺหํ กยิรา
นตฺถิ พาเล สหายตาฯ
 
(อ่านว่า)
จะรันเจ นาทิคัดเฉยยะ
เสยยัง สะทิสะมัดตะโน
เอกะจะริยัง ทันหัง กะยิรา
นัดถิ พาเล สะหายะตา.
 
(แปลว่า)
เมื่อจะเดินทางท่องเที่ยวไป
หากหาเพื่อนร่วมเดินทาง
ที่ดีกว่าหรือเสมอกับตนเองไม่ได้
ก็ควรจะเดินทางไปคนเดียว
เพราะว่าความเป็นสหาย ย่อมไม่มีในคนพาล
 
เมื่อพระสัทธรรมเทศนาจบลง อาคันตุกภิกษุนั้น ได้บรรลุพระโสดาปัตติผล ชนเหล่าอื่นเป็นอันมาก ก็ได้บรรลุพระอริยผลทั้งหลาย มีพระโสดาปัตติผลเป็นต้น พระสัทธรรมเทศนา มีประโยชน์แก่มหาชนแล้ว.

[ฐิตา]

เรื่องอานนทเศรษฐี

พระศาสดา เมื่อประทับอยู่ในกรุงสาวัตถี ทรงปรารภอานนทเศรษฐี ตรัสพระธรรมเทศนานี้ว่า ปุตฺตามตฺถิ ธนมตฺถิ เป็นต้น

ในกรุงสาวัตถี มีเศรษฐีผู้หนึ่งชื่ออานนท์ แม้ว่าอานนทเศรษฐีผู้นี้จะมีทรัพย์มากถึง 80 โกฏิ แต่เขามีความตระหนี่ไม่เคยบริจาคสิ่งใดให้แก่ใครเลย ท่านเศรษฐีได้แต่สอนบุตรของตน ผู้ชื่อว่ามูลสิริเนืองๆว่า “เจ้าอย่าได้สำคัญว่า ทรัพย์ 80 โกฏินี้มาก อย่าได้ให้ทรัพย์ที่มีอยู่นี้ แต่ควรสร้างทรัพย์ใหม่ให้เกิดขึ้น มิฉะนั้นแล้วทรัพย์ของเจ้าก็จะหมดสิ้นไป” ท่านเศรษฐีได้นำทรัพย์ไปฝังไว้ 5 แห่งในบริเวณบ้าน แต่ไม่ยอมบอกที่ฝังของขุมทรัพย์นั้นแก่บุตรของตน ต่อมหาเศรษฐีก็ได้เสียชีวิตลง

อานนทเศรษฐีเมื่อเสียชีวิตแล้ว ก็ได้ไปถือกำเนิดในครรภ์ของหญิงจัณฑาลผู้หนึ่งในหมู่บ้านของคนจัณฑาล ไม่ไกลจากกรุงสาวัตถี นับตั้งแต่มีทารกมาถือกำเนิดในครรภ์ คนในหมู่บ้านนั้นก็มีรายได้ลดลง พวกคนจัณฑาลนั้นคิดว่า จะต้องมีคนกาลกัณณีอยู่ในหมู่ของพวกตนแน่ๆ จึงแบ่งคนจัณฑาลออกเป็น 2 กลุ่มเพื่อกำจัดคนกาลัณณีนั้นออกไปตามกระบวนการเฟ้นหาคนกาลกัณณี ในที่สุดก็ได้บทสรุปว่า หญิงที่ตั้งครรภ์นั้นจะต้องเป็นคนกาลกัณณี นางจึงถูกขับไล่ออกไปจากหมู่บ้านนั้น เมื่อบุตรของนางคลอดออกมา ก็เป็นทารกที่มีหน้าตาน่าเกลียดและเป็นคนกาลกัณณีจริงๆ วันใดนางไปขอทานคนเดียว วันนั้นนางก็จะได้สิ่งของ แต่ถ้าวันใดนางนำบุตรไปขอทานด้วย วันนั้นนางก็จะไม่ได้อะไร ดังนั้นเมื่อบุตรเติบโตพอที่จะขอทานโดยลำพังได้ นางจึงนำภาชนะใส่มือบุตรแล้วบอกให้ไปขอทานตามลำพัง ทารกอดีตอานนทเศรษฐีก็เดินขอทานผ่านไปทางบ้านเดิมของตน เกิดระลึกชาติของตนได้ จึงเดินเข้าไปในบ้านหลังนั้น เมื่อพวกลูกๆของมูลสิริเศรษฐีเห็นทารกจัณฑาลเดินเข้าไปในบ้านก็ตื่นตระหนกตกใจร้องไห้กันโกลาหล พวกคนใช้ได้เข้าทุบตีทารกอดีตอานนทเศรษฐี แล้วนำออกไปโยนไว้ที่กองขยะนอกบ้าน

ขณะนั้น พระศาสดามีพระอานนท์เป็นผู้ติดตาม เสด็จบิณฑบาตผ่านมาถึงที่ตรงนั้นพอดี ได้ตรัสบอกพระอานนท์ให้ไปตามมูลสิริเศรษฐีออกมาเฝ้า เมื่อมูลสิริเศรษฐีออกมาเฝ้าแล้ว พระศาสดาได้ตรัสว่า ทารกจัณฑาลผู้นี้คืออดีตบิดาของมูลสิริเศรษฐีในอดีตชาติ แต่มูลสิริเศรษฐีไม่เชื่อ พระศาสดาจึงทรงทำการพิสูจน์โดยตรัสบอกให้ทารกจัณฑาลนั้นบอกขุมทรัพย์ 5 แห่งที่ถูกฝังเอาไว้เหล่านั้น พอทารกจัณฑาลบอกได้ถูกต้อง มูลสิริเศรษฐีจึงยอมรับความจริงและได้มายอมรับนับถือพระศาสดา ประกาศตนเป็นอุบาสกในพระพุทธศาสนา

จากนั้น พระศาสดาได้ตรัสพระธรรมบท พระคาถาที่ 62 ว่า
ปุตตามตฺถิ ธนมตฺถิ
อิติ พาโล วิหญฺญติ
อตฺตา หิ อตฺตโน นตฺถิ
กุโต ปุตฺตา กุโต ธนํฯ

(อ่านว่า)
ปุดตามัดถิ ทะนะมัดถิ
อิติ พาโล วิหันยะติ
อัตตา หิ อัดตะโน นัดถิ
กุโต ปุดตา กุโต ทะนัง.

(แปลว่า)
คนพาล(คนโง่) เดือดร้อนว่า
เรามีบุตร เรามีทรัพย์
ที่จริงตนของตน ยังไม่มีจริงๆเลย
บุตรจะมีจากไหน ทรัพย์จะมีจากไหน.

เมื่อพระสัทธรรมเทศนาจบลง การตรัสรู้ธรรม ได้มีแก่สัตว์ 8 หมื่น 4 พัน พระสัทธรรมเทศนา มีประโยชน์แก่มหาชนแล้ว.

[ฐิตา]

เรื่องโจรผู้ทำลายปม

พระศาสดา เมื่อประทับอยู่ในพระเชตวัน ทรงปรารภพวกโจรผู้ทำลายปม(โจรล้วงกระเป๋า) ตรัสพระธรรมเทศนานี้ว่า โย พาโล มญฺญตี พาลฺยํ เป็นต้น

ครั้งหนึ่ง โจรผู้ทำลายปม(โจรล้วงกระเป๋า) 2 คน ไปที่พระเชตวันกับอุบาสกอุบาสิกาเพื่อจะฟังพระธรรมเทศนาของพระศาสดา ในโจรล้วงกระเป๋า 2 คนนี้ คนหนึ่งตั้งใจฟังธรรมจนได้บรรลุพระโสดาปัตติผล แต่โจรอีกคนหนึ่งไม่ได้สนใจฟังธรรมแต่มุ่งที่จะล้วงกระเป๋าอย่างเดียว และก็สามารถล้วงเงินจำนวนหนึ่งไปจากอุบาสกคนหนึ่งได้สำเร็จ หลังจากจบพระธรรมเทศนาแล้วทั้งสองโจรนั้นก็ได้เดินทางกลับบ้าน โจรคนที่ล้วงกระเป๋าได้สำเร็จนั้นได้นำเงินไปซื้อสิ่งของมาทำอาหารรับประทาน ส่วนโจรคนที่ได้บรรลุพระโสดาบันไม่มีเงินไปซื้อของมาทำอาหารรับประทาน โจรคนที่ล้วงกระเป๋ามาสำเร็จและภรรยาได้กล่าวเย้ยหยันโจรคนที่เป็นพระโสดาบันว่า “ท่านไม่มีแม้แต่อาหารจะรับประทาน เพราะความฉลาดของท่าน” เมื่อได้ยินคำเย้ยหยันนี้ โจรคนที่ได้บรรลุพระโสดาปัตติผลรำพึงว่า “เจ้าคนนี้ สำคัญตนว่าเป็นบัณฑิต ด้วยความเป็นพาลเจียวหนอ” จากนั้นได้เดินทางไปเฝ้าพระศาสดาพร้อมกับพวกญาติๆ กราบทูลเรื่องนี้แด่พระศาสดา

พระศาสดา เมื่อจะแสดงธรรมแก่เขา จึงตรัสพระธรรมบท พระคาถาที่ 63 ว่า
โย พาโล มญฺญติ พาลยํ
ปณฺฑิโต วาปิ เตน โส
พาโล จะ ปณฺฑิตมานี
ส เว พาโลติ วุจฺจติฯ

(อ่านว่า)
โย พาโล มันยะติ พาละยัง
ปันดิโต วาปิ เตนะ โส
พาโล จะ ปันดิตะมานี
สะ เว พาโลติ วุดจะติ.

(แปลว่า)
คนโง่ รู้สึกตัวว่าเป็นคนโง่
พอจะเป็นคนฉลาดได้บ้าง
เพราะความรู้สึกตัวนั้น
แต่คนโง่ สำคัญตนว่าเป็นคนฉลาดนั้น
เรียกว่าคนโง่แท้.

เมื่อพระธรรมเทศนาจบลง มหาชนพร้อมด้วยญาติทั้งหลายของโจรผู้เป็นพระโสดาบัน ได้บรรลุพระโสดาปัตติผล.

[ฐิตา]

เรื่องพระอุทายีเถระ

พระศาสดา เมื่อประทับอยู่ในพระเชตวัน ทรงปรารภพระอุทายีเถระ ตรัสพระธรรมธรรมเทศฯนี้ว่า ยาวชีวมฺปิ เจ พาโล เป็นต้น

พระอุทายีเถระ มักจะไปนั่งอยู่บนธรรมาสน์ ที่พระเถระผู้ทรงภูมิความรู้ใช้แสดงธรรมเทศนา มีคราวหนึ่ง พวกภิกษุอาคันตุกะเห็นพระอุทายีเถระแล้ว เข้าใจว่า “ภิกษุนี้จักเป็นพระมหาเถระผู้พหุสูต” จึงถามปัญหาเกี่ยวกับขันธ์ทั้งหลาย พระอุทายีเถระตอบปัญหานั้นไม่ได้ เพราะไม่มีความรู้ด้านธรรมะใดๆเลย พวกภิกษุอาคันตุกะมีความประหลาดใดมาก ที่ภิกษุอยู่ในวัดเดียวกับพระศาสดา แต่ไม่รู้แม้แต่เรื่องขันธ์และอายตนะทั้งหลาย

พระศาสดาได้ตรัสกับภิกษุอาคันตุกะเหล่านี้ ด้วยพระธรรมบท พระคาถาที่ 64 ว่า
ยาวชีวมฺปิ เจ พาโล
ปณฺฑิตํ ปยิรุปาสติ
น โส ธมฺมํ วิชานาติ
ทพฺพิ สูปรสํ ยถาฯ

(อ่านว่า)
ยาวะชีวัมปิ เจ พาโล
ปันดิตัง ปะยิรุปาสะติ
นะ โส ทำมัง วิชานาติ
ทับพิ สูปะระสัง ยะถา.

(แปลว่า)
คนโง่เข้าหาคนฉลาด แม้ตลอดชีวิต
ก็ไม่รู้ธรรมได้
เหมือนทัพพีไม่รู้รสแกง.

เมื่อพระสัทธรรมเทศนาจบลง ภิกษุอาคันตุกะทั้งหลาย ได้บรรลุพระอรหัตตผล.

[ฐิตา]

เรื่องภิกษุชาวเมืองปาฐา

พระศาสดา เมื่อประทับอยู่ในพระเชตวัน ทรงปรารภภิกษุชาวเมืองปาฐา ประมาณ 30 รูป ตรัสพระธรรมเทศนานี้ว่า มุหุตฺตมปิ เจ วิญฺญู เป็นต้น

ครั้งหนึ่ง ชายหนุ่มจากเมืองปาฐา 30 คน ไปหาความสุขกับหญิงโสเภณีอยู่ในป่า แต่หญิงโสเภณีนางนั้นได้ขโมยเครื่องประดับที่มีค่าของชายหนุ่มเหล่านี้วิ่งหนีไป ขณะที่พวกเขากำลังตามหาหญิงโสเภณีนางนี้อยู่นั้น ก็ได้พบกับพระศาสดาในระหว่างทาง พระศาสดาได้แสดงธรรมให้ฟัง ทำให้ชายหนุ่มเหล่านี้ได้บรรลุพระโสดาปัตติผล และทั้งหมดก็ได้อุปสมบทเป็นพระภิกษุ แล้วติดตามพระศาสดาไปที่วัดพระเชตวัน เมื่อได้ไปอยู่ที่วัดพระเชตวันนี้แล้ว ภิกษุใหม่เหล่านี้ก็ได้ปฏิบัติธุดงค์ 13 อย่างเคร่งครัด ต่อมาพระศาสดาได้ทรงแสดงอนมตัคคธรรมเทศนา และภิกษุเหล่านี้ก็ได้บรรลุพระอรหัตตผล

ภิกษุทั้งหลาย สนทนากันในธรรมสภาว่า “น่าอัศจรรย์หนอ ภิกษุเหล่านี้ รู้แจ้งธรรมพลันทีเดียว” พระศาสดาจึงได้ตรัสตอบพระภิกษุเหล่านี้ว่า “ภิกษุทั้งหลาย ไม่ใช่แต่บัดนี้เท่านั้น แม้ในกาลก่อน ภิกษุเหล่านี้ เป็นนักเลงเป็นสหายกัน 30 คน ฟังธรรมเทศนาของสุกรชื่อมหาตุณฑิละ ในตุณฑิลชาดก รู้แจ้งธรรมได้ฉับพลันทีเดียว สมาทานศีล 5 แล้ว เพราะอุปนิสัยที่ติดตัวมานั้นเอง เขาเหล่านั้นจึงบรรลุพระอรหัต ณ อาสนะที่ตนนั่งแล้วทีเดียวในกาลบัดนี้”

จากนั้น พระศาสดาได้แสดงธรรม ด้วยพระธรรมบท พระคาถาที่ 65 ว่า
มุหุตฺตมปิ เจ วิญฺญู
ปณฺฑิตํ ปยิรุปาสติ
ขิปฺปํ ธมฺมํ วิชานาติ
ชิวฺหา สูปรสํ ยถาฯ

(อ่านว่า)
มุหุดตะมะปิ เจ วินยู
ปันดิตัง ปะยิรุปาสะติ
ขิบปัง ทำมัง วิชานะติ
ชิวหา สูปะระสัง ยะถา.

(แปลว่า)
วิญฺญูชนเข้าหาคนฉลาด
แม้เพียงครู่เดียว
ย่อมรู้ธรรมได้เร็วพลัน
เหมือนลิ้นรับรู้รสแกง.

เมื่อพระสัทธรรมเทศนาจบลง ภิกษุเป็นอันมาก บรรลุพระอรหัตผลแล้ว.

[ฐิตา]

เรื่องสุปปพุทธกุฏฐิ

พระศาสดา เมื่อประทับอยู่ในพระเชตวัน ทรงปรารภบุรุษโรคเรื้อน ชื่อสุปปพุทธะ ตรัสพระธรรมเทศฯนี้ว่า จรนฺติ พาลา ทุมฺเมธํ เป็นต้น

นายสุปปพุทธะ ผู้เป็นโรคเรื้อน ขณะที่ฟังธรรมของพระศาสดาอยู่ที่ข้างท้ายพุทธบริษัท ได้ตั้งใจฟังมากจนได้บรรลุพระโสดาปัตติผล เมื่อพุทธบริษัททั้งหลายแยกย้ายเดินทางกลับบ้านกันหมดแล้ว สุปปพุทธะได้ติดตามพระศาสดาไปที่วัดพระเชตวัน เพราะต้องการจะกราบทูลว่า ตนได้บรรลุพระโสดาปัตติผลแล้ว ท้าวสักกะเทวราช มีความประสงค์จะทดสอบศรัทธาของสุปปพุทธะที่มีต่อพระพุทธ พระธรรม และพระสงฆ์ว่ามั่นคงขนาดไหน จึงได้เสด็จไปยืนในอากาศแล้วตรัสว่า “สุปปพุทธะ ท่านเป็นคนขัดสน เป็นคนยากไร้ เราจะให้ทรัพย์มากมายแก่ท่าน ท่านจงกล่าวว่า พระพุทธไม่ใช่พระพุทธ พระธรรมไม่ใช่พระธรรม พระสงฆ์ไม่ใช่พระสงฆ์ เราขอปฏิเสธประโยชน์ของพระพุทธ เราขอปฏิเสธประโยชน์ของพระธรรม เราขอปฏิเสธประโยชน์ของพระสงฆ์” สุปปพุทธะตอบว่า “เราไม่ใช่คนเข็ญใจ เป็นคนขัดสน เป็นคนไร้ที่พึ่ง เป็นคนกำพร้า เราเป็นคนรวย เรามีทรัพย์ 7 ประการที่พระอริยเจ้าทั้งหลายมี คือ 1.ทรัพย์คือศรัทธา 2.ทรัพย์คือศีล 3.ทรัพย์คือหิริ 4.ทรัพย์คือโอตตัปปะ 5.ทรัพย์คือสุตะ 6.ทรัพย์คือจาคะ 7.ทรัพย์คือปัญญา

ท้าวสักกะ ทรงสดับคำของสุปปพุทธะนั้นแล้ว ก็ได้เสด็จล่วงหน้าไปเฝ้าพระศาสดาและกราบทูลเรื่องที่ทรงสนทนากับสุปปพุทธะให้ทรงทราบ พระศาสดาจึงตรัสกับท้าวสักกะว่า “ท้าวสักกะ ทั้งร้อยทั้งพันแห่งคนทั้งหลายผู้เช่นกับพระองค์ ไม่อาจเพื่อจะให้สุปปพุทธะกล่าวว่า พระพุทธไม่ใช่พระพุทธ พระธรรมไม่ใช่พระธรรม พระสงฆ์ไม่ใช่พระสงฆ์” ต่อมาสุปปพุทธะก็ตามมาที่วัดพระเชตวัน และได้กราบทูลเรื่องที่ตนบรรลุพระโสดาบันให้ทรงทราบ ในระหว่างเดินทางกลับสุปปพุทธะได้ถูกโคแม่ลูกอ่อนที่ถูกนางยักษิณีเข้าสิงขวิดตาย นางยักษิณีนี้ก็คือนางโสเภณีที่เคยถูกสุปปพุทธะสังหารในอดีตชาติและนางเคยตั้งสัจอธิษฐานก่อนตายว่าจะทำการแก้แค้น “ขอเราพึงเป็นยักษิณี ผู้สามารถเพื่อฆ่าชนเหล่านั้น เหมือนอย่างที่พวกนี้ฆ่าเราฉะนั้นเหมือนกัน” เมื่อข่าวการเสียชีวิตของสุปปพุทธะไปถึงวัดพระเชตวัน พวกภิกษุได้ทูลถามพระศาสดาว่า สุปปพุทธกุฏฐิไปเกิดที่ใด พระศาสดาตรัสตอบว่า สุปปพุทธกุฏฐิไปเกิดในเทวโลกชั้นดาวดึงส์ พระศาสดายังได้ทรงอธิบายแก่ภิกษุทั้งหลายด้วยว่า ที่สุปปพุทธกุฏฐิเป็นโรคเรื้อนนั้นก็เพราะในอดีตชาติหนึ่งเคยบ้วนน้ำลายต่อหน้าพระตครสิขีปัจเจกพุทธเจ้า

จากนั้น พระศาสดาได้ตรัสพระธรรมบท พระคาถาที่ 66 ว่า
จรนฺติ พาลา ทุมฺเมธา
อมิตฺเตเนว อตฺตนา
กโรนฺตา ปาปกํ กมฺมํ
ยํ โหติ กฏุกปฺปกํฯ

(อ่านว่า)
จะรันติ พาลา ทุมเมทา
อะมิดเตเนวะ อัดตะนา
กะโรนตา ปาปะกัง กำมัง
ยัง โหติ กะตุกับปะกัง.

(แปลว่า)
คนโง่ ปัญญาทราม
มีตนเป็นเหมือนศัตรู
เที่ยวทำกรรมชั่ว
มีผลเผ็ดร้อน.

เมื่อพระสัทธรรมเทศนาจบลง ชนเป็นอันมาก ได้บรรลุพระอริยผลทั้งหลาย มีพระโสดาปัตติผลเป็นต้น.

[ฐิตา]

เรื่องชาวนา

พระศาสดา เมื่อประทับอยู่ในพระเชตวัน ทรงปรารภชาวนาคนหนึ่ง ตรัสพระธรรมเทศนานี้ว่า น ตํ กมฺมํ กตํ สาธุ เป็นต้น

วันหนึ่ง มีโจรจำนวนหนึ่งขโมยเงินและทองเป็นจำนวนมากจากบ้านของคนรวยคนหนึ่ง แล้วหนีมาแบ่งทรัพย์ที่ขโมยมาในนาของชายผู้หนึ่ง แต่บังเอิญถุงบรรจุทรัพย์ประมาณหนึ่งพันกหาปณะของโจรผู้หนึ่งเกิดหล่นอยู่ในนานั้นโดยที่โจรไม่ทันสังเกต

ในเช้าวันรุ่งขึ้น พระศาสดาทรงตรวจดูสัตว์โลกด้วยพระญาณพิเศษ ทอดพระเนตรเห็นชาวนาซึ่งกำลังไถนามาปรากฏอยู่ในข่ายคือพระญาณ และพระองค์ทรงทราบว่า ชาวนาผู้นี้จะได้สำเร็จพระโสดาปัตติผลในวันนั้น จึงได้เสด็จไป ณ ที่นั้น โดยมีพระอานนท์เป็นปัจฉาสมณะ(ผู้ติดตาม) ชาวนาเห็นพระศาสดาแล้ว ได้เข้าไปถวายบังคมแล้วไปไถนาต่อ พระศาสดาไม่ตรัสอะไรๆกับชาวนา เสด็จตรงไปยังที่ที่ถุงบรรจุทรัพย์หนึ่งพันกหาปณะตกอยู่ ทอดพระเนตรเห็นถุงนั้นแล้ว จึงตรัสกะพระอานนทเถระว่า “อานนท์ เธอเห็นไหม อสรพิษ” พระอานนทเถระทูลว่า “เห็น พระเจ้าข้า อสรพิษร้าย” จากนั้นพระศาสดาและพระอานนทเถระก็ได้เสด็จหลีกไปจากที่นั้น ชาวนาได้ยินถ้อยคำนั้นแล้ว ก็ได้เดินไปตรงจุดนั้นโดยเข้าใจว่าจะต้องมีอสรพิษอยู่ที่นั่นจริงๆ แต่แทนที่จะพบอสรพิษกลับพบถุงทรัพย์ เขาจึงนำถุงทรัพย์ไปซ่อนไว้ พวกเจ้าของทรัพย์แกะรอยตามโจรมาถึงนาของชาวนาผู้นั้น และได้พบทรัพย์ที่ถูกซ่อนไว้นั้น จึงได้ทุบตีชาวนาแล้วนำตัวไปเฝ้าพระราชา พระราชามีรับสั่งให้นำตัวเขาไปประหารชีวิต เมื่อชาวนานั้นถูกนำตัวไปที่หลักประหารนั้น เขาได้แต่พูดซ้ำแล้วซ้ำเล่าว่า “ เห็นไหม อานนท์ อสรพิษ เห็น พระเจ้าข้า อสรพิษร้าย” เมื่อราชบุรุษได้ยินคำพูดซ้ำๆของชาวนานี้แล้ว ก็เกิดความสงสัยเลยนำตัวไปเข้าเฝ้าพระราชา พระราชาทรงมีพระราชวินิจฉัยว่า ชาวนาคงอ้างพระศาสดาเป็นพยาน จึงได้นำตัวชาวนาไปเข้าเฝ้าพระศาสดา หลังจากที่ได้สดับเรื่องที่พระศาสดาทรงเล่าในเช้าวันนั้นแล้ว พระราชาได้ทูลพระศาสดาว่า “พระเจ้าข้า ถ้าชายผู้นี้ไม่อ้างพระองค์เป็นพยาน เขาก็จะต้องถูกฆ่าแน่ๆ” พระศาสดาจึงตรัสตอบว่า “ผู้ฉลาดไม่พึงทำกรรมที่จะนำความเดือดร้อนมาให้ในภายหลัง”

จากนั้น พระศาสดาได้ตรัสพระธรรมบท พระคาถาที่ 67 ว่า
ตญฺจ กมฺมํ กตํ สาธุ
ยํ กตฺวา อะนุตปฺปติ
ยสฺส อสฺสุมุโข โรทํ
วิปากํ ปฏิเสวติฯ

(อ่านว่า)
ตันจะ กำมัง กะตัง
ยัง กัดตะวา อะนุตับปะติ
ยัดสะ อัดสุมุโข โรทัง
วิปากัง ปะติเสวะติ.

(แปลว่า)
ทำกรรมใดแล้ว เดือดร้อนในภายหลัง
ร้องไห้น้ำตานองหน้า
เสวยวิบากของกรรมใด
กรรมนั้นทำแล้ว ไม่ดีเลย.

เมื่อพระสัทธรรมเทศนาจบลง อุบาสกชาวนา ได้บรรลุพระโสดาปัตติผล ส่วนภิกษุผู้มาประชุมกันเป็นอันมาก ก็บรรลุพระอริยผลทั้งหลาย มีพระโสดาปัตติผลเป็นต้น.

[ฐิตา]

เรื่องนายสุมนมาลาการ

พระศาสดา เมื่อประทับอยู่ในพระเวฬุวัน ทรงปรารภนายมาลาการชื่อสุมนะ ตรัสพระธรรมเทศนานี้ว่า ตญฺจ กมฺมํ กตํ สาธุ เป็นต้น

นายมาลาการชื่อสุมนะ นำดอกมะลิไปทูลเกล้าถวายพระเจ้าพิมพิสารในทุกเช้า วันหนึ่งขณะนายสุมนมาลาการกำลังจะเข้าไปถวายดอกมะลิในพระราชวังนั้น ก็ได้เห็นพระศาสดา มีภิกษุสงฆ์หมู่ใหญ่แวดล้อม ทรงเปล่งพระฉัพพรรณรังสี เสด็จเข้าไปบิณฑบาต เขาเห็นพระศาสดาแล้วเกิดศรัทธา มีความต้องการจะนำดอกไม้ที่นำมาทูลเกล้าถวายพระราชาทูลถวายพระศาสดา เขาได้ตกลงใจว่า แม้ว่าพระราชาจะฆ่าเขาหรือว่าจะขับไล่เขาออกจากแว่นแคว้น เขาก็จะไม่นำดอกมะลิไปทูลเกล้าถวายพระราชา เมื่อคิดเช่นนี้แล้วก็ได้ซัดดอกมะลิไปที่เบื้องบนพระเศียร ที่เบื้องหลัง ที่ทั้งสองข้างของพระศาสดา ดอกมะลิที่ซัดขึ้นไปนั้นล่องลอยอยู่ในอากาศ ดอกที่อยู่เหนือพระเศียรได้รวมตัวกันเป็นเพดาน ส่วนดอกมะลิที่ซัดไปทางสองข้างของพระศาสดาได้รวมตัวกันเป็นกำแพงดอกไม้ ดอกมะลิเหล่านี้ติดตามพระศาสดาในทุกที่ที่เสด็จไป และหยุดเมื่อพระศาสดาทรงหยุดประทับยืน ขณะที่พระศาสดาเสด็จโดยมีดอกมะลิลอยเคลื่อนไหวติดตามไป มีพระฉัพพรรณรังสีเรืองรองสวยงามงาฉายออกมา และติดตามด้วยพระภิกษุสงฆ์จำนวนมากนั้น ประชาชนเป็นจำนวนมากมายทั้งในเมืองและนอกเมืองราชคฤห์ ก็ได้ออกมาจากบ้านมาถวายบังคมพระศาสดา นายสุมนมาลาการเห็นเช่นนั้นก็เกิดปีติปราโมทย์อย่างล้นพ้น

ข้างภรรยาของนายสุมนมาลาการ ได้เข้าไปเฝ้าพระราชากราบทูลว่า นางไม่มีส่วนเกี่ยวข้องกับสามีของนางซึ่งไม่ยอมนำดอกไม้มาทูลเกล้าถวายพระองค์แต่กลับนำไปบูชาพระศาสดาแล้ว และว่า “กรรมที่เขากระทำ จะเป็นกรรมดีก็ตาม จะเป็นกรรมชั่วก็ตาม กรรมนั้นจงเป็นของเขาผู้เดียว ขอเดชะ พระองค์จงทราบความที่เขาอันหม่อมฉันทิ้งแล้ว” พระราชา(พระเจ้าพิมพิสาร)ซึ่งพระองค์ก็เป็นพระโสดาปัน ทรงปลื้มพระทัยเมื่อทรงสดับเรื่องนายมาลาการนำดอกไม้บูชาพระศาสดา พระองค์ได้เสด็จออกมาทอดพระเนตรภาพมหัศจรรย์พันลึกนั้น และได้ถวายบังคมพระศาสดา พระราชาได้ทรงถือโอกาสนี้ถวายอาหารบิณฑบาตแด่พระศาสดาและภิกษุสงฆ์ทั้งหลาย หลังจากเสร็จภัตตกิจแล้ว พระศาสดาพร้อมด้วยภิกษุสงฆ์ได้เสด็จกลับวัดพระเชตวัน และราชาก็ได้ตามส่งเสด็จพระศาสดาแล้วเสด็จกลับพระราชวัง จากนั้นมีรับสั่งให้ไปนำตัวนายสุมนมาลาการเข้าเฝ้าแล้วพระราชทาน ช้าง 8 ตัว ม้า 8 ตัว ทาสชาย 8 คน ทาสหญิง 8 คน เครื่องประดับใหญ่ 8 อย่าง เงิน 8 พันกหาปณะ นารี 8 นาง และบ้านส่วย 8 ตำบล

ที่วัดพระเชตวัน พระอานนทเถระได้ทูลถามพระศาสดาว่า นายสุมนมาลาการจะได้วิบากผลจากการกระทำกรรมดีในวันนี้อย่างไรบ้าง พระศาสดาตรัสตอบว่า นายสุมนมาลาการได้บูชาพระองค์โดยไม่เยื่อใยในชีวิตเช่นนี้ “จักดำรงอยู่ในเทวดาและมนุษย์ทั้งหลาย จักไม่ไปสู่ทุคติ ตลอดแสนกัป นี่เป็นผลแห่งกรรมนั้น ภายหลังเขาจักเป็นพระปัจเจกพุทธะ นามว่าสุมนะ” หลังจากที่พระศาสดาเสด็จถึงพระเชตวัน เข้าสู่พระคันธกุฎี ดอกมะลิเหล่านั้นตกลงที่ซุ้มพระทวาร

ในเวลาเย็น ภิกษุทั้งหลายสนทนากันถึงการการกระทำอันยิ่งใหญ่และอาจหาญของนายสุมนมาลาการ และผลทันตาเห็นของการกระทำนั้น พระศาสดาเสด็จมาตรัสกับภิกษุเหล่านั้นว่า “อย่างนั้น ภิกษุทั้งหลาย ความเดือดร้อนในภายหลังย่อมไม่มี มีแต่โสมนัสเกิดขึ้น เมื่อระลึกถึง เพราะการกระทำกรรมใด กรรมนั้นอันบุคคลควรทำ”

ในคืนนั้น เมื่อแสดงธรรม พระศาสดาได้เชื่อมโยงเรื่อง ตรัสพระธรรมบท พระคาถาที่ 68 ว่า
ตญฺจ กมฺมํ กตํ สาธุ
ยํ กตฺวา นานุตปฺปติ
ยสฺส ปตีโต สุมโน
วิปากํ ปฏิเสวติฯ

(อ่านว่า)
ตันจะ กำมัง กะตัง สาธุ
ยัง กัดตะวา นานุตับปะติ
ยัดสะ ปะตีโต สุมะโน
วิปากัง ปะติเสวะติ.

(แปลว่า)
บุคคลทำกรรมใดแล้ว
ย่อมไม่เดือดร้อนในภายหลัง
เป็นผู้เอิบอิ่ม มีใจดี
ย่อมเสวยผลของกรรมใด
กรรมนั้นแล อันบุคคลทำแล้ว เป็นกรรมดี.

เมื่อพระสัทธรรมเทศนาจบลง การตรัสรู้ธรรม ได้บังเกิดแก่สัตว์ 8 หมื่น 4 พัน.

[ฐิตา]

เรื่องพระอุบลวรรณาเถรี

พระศาสดา เมื่อประทับอยู่ในวัดพระเชตวัน ทรงปรารภพระเถรีนามว่าอุบลวรรณา ตรัสพระธรรมเทศนานี้ว่า มธุวา มญฺญตี พาโล เป็นต้น

ครั้งหนึ่ง มีธิดาเศรษฐีในกรุงสาวัตถีอยู่คนหนึ่ง นางมีร่างกายงดงามมาก มีผิวพรรณเหมือนกลีบอุบลเขียว มารดาบิดาจึงตั้งชื่อนางว่า อุบลวรรณา กิตติศัพท์ความงามของนางกระฉ่อนไปไกล จนทำให้มีชายมากมายต้องการได้นางมาเป็นภรรยา ชายเหล่านี้มีทั้งที่เป็นเจ้าชาย ลูกชายเศรษฐี เป็นต้น แต่นางได้ตัดสินใจบวชเป็นภิกษุณี หลังจากบวชเป็นภิกษุณีแล้ว วันหนึ่งนางได้ไปทำหน้าที่จุดประทีปแล้วกวาดโรงอุโบสถอยู่ นางเพ่งตามองที่เปลวประทีป ทำฌานมีเตโชกสิณเป็นอารมณ์ให้เกิดขึ้น แล้วกระทำฌานนั้นให้เป็นบาท บรรลุพระอรหัตตผล พร้อมด้วยปฏิสัมภิทาและอภิญญาทั้งหลาย

ครั้งหนึ่ง นางอุบลวรรณาเถรี หลังจากออกจาริกไปในชนบท ได้ไปปลีกวิเวกอยู่ที่ป่าอันธวัน วันหนึ่ง ขณะที่นางออกไปบิณฑบาต นันทมาณพ ซึ่งเป็นบุตรของลุงของพระเถรี และหลงรักนางมาตั้งแต่ก่อนที่นางจะมาบวชเป็นภิกษุณี ได้เข้าไปหลบซ่อนตัวอยู่ใต้เตียง โดยมีวัตถุประสงค์ที่จะใช้กำลังข่มขืนนาง เมื่อนางกลับมาเห็นนันทมาณพก็ได้กล่าวว่า “คนพาล เธออย่าทำลายตนเองเลย คนพาล เธออย่าทำลายตนเองเลย” แต่นันทมาณพไม่ฟัง หลังจากข่มขืนจนสำเร็จความใคร่แล้วก็ได้หลบหนีไป แต่ในทันทีที่เท้าของเขาเหยียบลงบนพื้นดิน แผ่นดินก็ได้แยกออกจากกันสูบเขาไปเกิดในอเวจีมหานรก

เมื่อพระศาสดาสดับเรื่องนี้แล้ว ได้ตรัสพระธรรมบท พระคาถาที่ 69 ว่า
มธุวา มญฺญตี พาโล
ยาว ปาปํ น ปจฺจติ
ยทา จ ปจฺจติ ปาปํ
อถ ทุกฺขํ นิคจฺฉติฯ

(อ่านว่า)
มะทุวา มันยะตี พาโล
ยาวะ ปาปัง นะ ปัดจะติ
ยะทา จะ ปัดจะติ ปาปัง
อะถะ ทุกขัง นิคัดฉะติ.

(แปลว่า)
คนโง่ ย่อมสำคัญบาปประดุจน้ำผึ้ง
ตราบเท่าที่บาปยังไม่ให้ผล
แต่เมื่อใด บาปให้ผล
เมื่อนั้น คนพาล ย่อมประสบทุกข์.

เมื่อพระสัทธรรมเทศนาจบลง คนเป็นอันมาก บรรลุพระอริยผลทั้งหลาย มีพระโสดาปัตติผลเป็นต้น.

ต่อมาพระศาสดารับสั่งให้เชิญพระเจ้าปเสนทิโกศลมาแล้ว ตรัสกับพระราชาถึงอันตรายที่ภิกษุณีทั้งหลายซึ่งไปอยู่ในป่าจะต้องประสบจากบุคคลชั่วร้ายใช้กำลังข่มเหงหรือข่มขืนนางภิกษุณี พระราชาได้กราบทูลว่าต่อไปพระองค์จะทรงสร้างวัดสำหรับภิกษุณีทั้งหลายอยู่ภายในเมืองหรือไม่ไกลจากเมืองมากนัก.