พระสูตรสัทธรรมปุณฑรีกะวัดโพธิ์แมนคุณาราม
นายชะเอม แก้วคล้าย แปลจากต้นฉบับสันสกฤต
คัทคทัสวรปริวรรต
ว่าด้วยพระคัทคทัสวรโพธิสัตว์ ขณะนั้น พระผู้มีพระภาคตถาคตอรหันตสัมมาสัมพุทธเจ้าศากยมุนี ทรงเปล่งพระรัศมีออกจากพระโลมาระหว่างคิ้ว (อูรณาโกศ) อันเป็นลักษณะของมหาบุรุษ พระรัศมีนั้นทำให้พุทธเกษตรจำนวนพันร้อยหมื่นโกฏิเท่ากับเมล็ดทรายใน 18 แม่น้ำคงคา ในทิศบูรพา สว่างไสวไปด้วยพระรัศมี เลยพุทธเกษตรพันร้อยหมื่นโกฏิ ที่มีจำนวนเท่ากับเมล็ดทรายใน 18 แม่น้ำคงคานั้นออกไป มีอีกโลกธาตุหนึ่งชื่อว่า ไวโรจนรัศมีประติมัณฑิตะ ในโลกธาตุนั้นมีพระผู้มีพระภาคตถาคตอรหันตสัมมาสัมพุทธเจ้าพระองค์หนึ่งทรงพระนามว่า กมลทลวิมลนักษัตรราชสังกุสุมิตาภิชญะ ทรงดำรงอยู่ตลอดไป ด้วยประมาณแห่งอายุกาลอันยาวนาน (ไพบูลย์) พระกมลทลวิมลนักษัตรราชสังกุสุมิตาภิชญะ นั้นที่หมุ่พระโพธิสัตว์จำนวนมากแวดล้อมอยู่ กำลังจะแสดงธรรม ครั้งนั้น พระผู้มีพระภาคตถาคตอรหันตสัมมาสัมพุทธเจ้าศากยมุนี
ได้เปล่งพระรัศมีออกไป พระรัศมีได้ไปสัมผัสกับโลกธาตุนั้น ได้มีพระโพธิสัตว์มหาสัตว์องค์หนึ่ง นามว่าคัทคทัสวระ ซึ่งเป็นผู้สะสมกุศลมูลมาก่อน ได้ประทับอยู่ พระคัทคทัสวรนั้น เคยเห็นแสงสว่างแห่งรัศมีเช่นนี้ของพระตถาคตอรหันตสัมมาสัมพุทธเจ้ามาแล้ว หลายพระองค์ และพระคัทคทัสวรโพธิสัตว์มหาสัตว์นั้น ได้บรรลุสมาธิแล้วหลายระดับ เช่น ธวชาครเกยูรสมาธิ สัทธรรมปุณฑรีกสูตรสมาธิ วิมลทัตตสมาธิ นักษัตรราชวิกรีฑิตสมาธิ อนิลัมภสมาธิ ชญานมุทราสมาธิ จันทรประทีปสมาธิ สรรวรุตเกาศัลยสมาธิ สรรวปุณยสมุจจยสมาธิ ประสาทวตีสมาธิ ฤทธิวิกรีฑิตสมาธิ ชญาโนลกาสมาธิ วยูหราชสมาธิ วิมลประภาสมาธิ วิมลครรภสมาธิ อาปกฤตสนสมาธิ และสูรยาวรรตสมาธิ โดยย่อ พระคัทคทัสวรโพธิสัตว์มหาสัตว์ ได้บรรลุสมาธิหลายพันร้อยหมื่นโกฏิ เปรียบจำนวนได้กับเมล็ดทรายในแม่น้ำคงคา
พระรัศมีนั้นได้มาตกที่กายของพระคัทคทัสวรโพธิสัตว์มหาสัตว์นั้น พระคัทคทัสวรโพธิสัตว์มหาสัตว์ได้ลุกจากอาสนะ กระทำผ้าอตตราสงค์เฉวียงบ่าข้างหนึ่ง คุกเข่าลงกับพื้นประคองอัญชลีไปในทิศที่พระผู้มีพระภาคประทับ แล้วกราบทูลพระผู้มีพระภาคตถาคตอรหันตสัมมาสัมพุทธเจ้า กมลทลวิมลนักษัตรราชสังกุสุมิตาภิชญะ ว่า ข้าแต่พระผู้มีพระภาค ข้าพระองค์จักไปสู่สหาโลกธาตุนั้น เพื่อเยี่ยมถวายบังคมและเข้าเฝ้าพระผู้มีพระภาคตถาคตอรหันตสัมมาสัมพุทธเจ้าศากยมุนี พระมัญชุศรีกุมารภูตะ พระไภษัชยราชโพธิสัตว์ พระประทานศูรโพธิสัตว์ พระนักษัตรราชสังกุสุมิตาภิชญโพธิสัตว์ พระวิศิษฏจาริตรโพธิสัตว์ พระวยูหราชโพธิสัตว์ และพระไภษัชยราชสมุทคตโพธิสัตว์
ครั้งนั้น พระผู้มีพระภาคตถาตคอรหันตสัมมาสัมพุทธเจ้า กมลทลวิมลนักษัตรราชสังกุสุมิตาภิชญะได้ตรัสกับพระคัทคทัสวระโพธิสัตว์มหาสัตว์ว่า ดูก่อนกุลบุตร โลกธาตุนั้น มีทั้งชนชั้นสูงและชนชั้นต่ำ มีภูเขาที่เกลี่อนไปด้วยภูเขาแห่งกาล (เต็มไปด้วยหุบเหว) พระผู้มีพระภาคตถาตคอรหันตสัมมาสัมพุทธเจ้าศากยมุนี มีพระวรกายเตี้ย พระโพธิสัตว์ทั้งหลายก็มีกายเตี้ย ดูก่อนกุลบุตร แต่ท่านมีร่างกาย(อาตมภาวะ) สูง 42 แสนโยชน์ ดูก่อนกุลบุตร ส่วนเรามีอาตมภาวะ 68 โยชน์ ดูก่อนกุลบุตร ท่านเป็นผู้มีรูปน่าเลื่อมใส น่าทัศนา ประกอบด้วยผิวพรรณที่งดงามมีบุญลักษณะเป็นเลิศหลายพันร้อยประการ
ดูก่อนกุลบุตร ฉะนั้น เมื่อไปถึงสหาโลกธาตุแล้ว ท่านอย่าได้คิดในทางที่เสื่อมเสีย แก่พระตถาคตและพระโพธิสัตว์ ในพุทธเกษตรนั้น เมื่อตรัสดังนี้แล้ว พระคัทคทัสวระโพธิสัตว์มหาสัตว์ ได้ทูลพระผู้มีพระภาคตถาตคอรหันตสัมมาสัมพุทธเจ้ากมลทลวิมลนักษัตรราชสังกุสุมิตาภิชญะ ว่า ข้าแต่พระผู้มีพระภาค ข้าพระองค์จักทำตามที่พระตถาคตทรงรับสั่งให้ทราบ ข้าแต่พระผู้มีพระภาค ข้าพระองค์จักไปสู่สหาโลกธาตุนั้น ด้วยแรงอธิษฐานของพระตถาคต ด้วยอำนาจ ด้วยกรีพา ด้วยขบวน และด้วยญาณที่เกิดขึ้นของพระตถาคต ในขณะนั้นพระคัทคทัสวระโพธิสัตว์มหาสัตว์ ไม่ได้เคลื่อนจากพุทธเกษตรนั้น ไม่ได้ลุกจากที่ประทับนั้น ก็ได้บรรลุสมาธิถึงปานนั้น ดอกบัว 84 ร้อยพันเหมื่อนโกฏิ ได้ปรากฏต่อพระพักตร์ของพระตถาคตบนภูเขาคิชฌกูฎ ในสหาโลกธาตุของพระคัทคทัสวระโพธิสัตว์มหาสัตว์ ผู้เข้าสู่สมาธิโดยลำดับ ดอกบัวเหล่านนั้นปรากฏ ก้านเป็นทอง ใบเป็นเงิน มีสีดุจทองกวาว(บัวสีแดง)
ในขณะนั้น พระมัญชุศรีกุมารภูตะ เมื่อเห็นการเกิดขึ้นของกลุ่มดอกบัวนั้น ได้กราบทูลพระผู้มีพระภาคตถาตคอรหันตสัมมาสัมพุทธเจ้าศากยมุนี ว่า ข้าแต่พระผู้มีพระภาคอะไรเป็นบุพนิมิต ใครทำให้ปรากฏ ดอกบัวจำนวน84 ร้อยพันหมื่นโกฏิเหล่านั้น ซึ่งมีก้านเป็นทอง ใบเป็นเงิน มีสีงดงามดุจทองกวาว เมื่อกราบทูลอย่างนั้นแล้ว พระผู้มีพระภาค ได้ตรัสกับพระมัญชุศรีกุมารภูตะว่า ดูก่อนมัญชุศรี พระคัทคทัสวระโพธิสัตว์มหาสัตว์ ที่พระโพธิสัตว์ 84 ร้อยพันหมื่นโกฏิติดตามแวดล้อม ได้มาจากพุทธเกษตรของพระผู้มีพระภาคตถาตคอรหันตสัมมาสัมพุทธเจ้ากมลทลวิมลนักษัตรราชสังกุสุมิตาภิชญะ จากไวโรจนรัศมีประติมัณฑิตะโลกธาตุ ซึ่งมีอยู่ในทิศตะวันออก สู่สหาโลกธาตุนี้ เพื่อเฝ้า นมัสการ บูชา และฟังธรรมบรรยายสัทธรรมปุณฑรีกสูตรนี้ของเรา พระมัญชุศรีกุมารภูตะ ได้กราบทูลพระผู้มีพระภาคว่า ข้าแต่พระผู้มีพระภาค กองกุศลอะไร ที่กุลบุตรได้สะสมแล้ว จึงได้รับความพิเศษนี้ พระโพธิสัตว์นั้น ได้ประพฤติอย่างไร ในสมาธินี้ ข้าแต่พระผู้มีพระภาค ข้าพระองค์ทั้งหลาย ขอรับฟังสมาธินั้นบ้าง ข้าแต่พระผู้มีพระภาค ข้าพระองค์ทั้งหลาย ขอปฏิบัติสมาธินั้นบ้าง ข้าแต่พระผู้มีพระภาค ข้าพระองค์ทั้งหลาย ขอพบพระโพธิสัตว์มหาสัตว์นั้นบ้าง ผิวพรรณ รูปร่าง เพศ สถานะ และอาจาระของพระโพธิสัตว์นนั้นเป็นอย่างไร ข้าแต่พระผู้มีพระภาค เป็นการดียิ่ง ขอให้พระผู้มีพระภาค ทรงกระทำนิมิตอย่างนั้น ที่บันดาลให้พระโพธิสัตว์นั้นมาสู่สหาโลกธาตุนี้ด้วยเถิด
ครั้งนั้น พระผู้มีพระภาคตถาตคอรหันตสัมมาสัมพุทธเจ้าศากยมุนี ได้ตรัสกะพระผู้มีพระภาคคตถาตคอรหันตสัมมาสัมพุทธเจ้าประภูตะรัตนะผู้ปรินิพพานไปแล้วว่า ขอให้พระผู้มีพระภาค จงกระทำนิมิตอย่างนั้น ที่บันดาลให้พระคัทคทัสวระโพธิสัตว์มหาสัตว์ ได้เสด็จมาสู่สหาโลกธาตุนี้ ขณะนั้น พระผู้มีพระภาคคตถาตคอรหันตสัมมาสัมพุทธเจ้าประภูตะรัตนะผู้ปรินิพพานไปแล้ว ได้กระทำนิมิตอย่างนั้น เพื่อเตือนพระคัทคทัสวระโพธิสัตว์มหาสัตว์ให้ปรากฏว่า ดูก่อนกุลบุตร ท่านจงมาสู่สหาโลกธาตุนี้ พระมัญชุศรีกุมารภูตะ ยินดีที่จะพบ (ท่าน) ครั้งนั้น พระคัทคทัสวระโพธิสัตว์มหาสัตว์ ซึ่งติดตามแวดล้อมด้วยพระโพธิสัตว์ 84 ร้อยพันหมื่นโกฏิ ได้ถวายอภิวาทพระบาททั้งสองของพระผู้มีพระภาคตถาตคอรหันตสัมมาสัมพุทธเจ้ากมลทลวิมลนักษัตรราชสังกุสุมิตาภิชญะ กระทำประทักษิณสามรอบ แล้วอันตรธานไปจากไวโรจนรัศมีประติมัณฑิตะโลกธาตุ มาสู่สหาโลกธาตุนี้ พร้อมกับพุทธเกษตรทั้งหลาย
ที่หวั่นไหวดอกบัวที่โปรยลงมา ดนตรีร้อยพันหมื่นโกฏิชนิดบรรเลง มีพระพักตร์ดุจตาบัวอุบลเขียว มีกายสีทอง มีอาตมภาวะประดับด้วยบุณยลักษณะร้อยพันประการ รุ่งเรืองด้วยความงามเปล่งปลั่งด้วยเดช อวัยวะวิจิตรด้วยลักษณะทั้งหลาย มีกายดุจพระนารายณ์ พระองค์ มีพระโพธิสัตว์ติดตามแวดล้อม เสด็จมาในอากาศสูงประมาณ 7 ชั่วต้นตาล เข้าสู่สัปตรัตนกูฎคาร พระองค์ได้เสด็จมาสู่สหาโลกธาตุนี้ ทางทิศที่ภูเขาคิชฌกูฎ ซึ่งเป็นรคาชาแห่งภูเขาตั้งอยู่ ครั้นมาถึงแล้ว ได้เสด็จลงจากกูฎคารนั้น ถือมุกดาหารมีค่าร้อยพัน (หนึ่งแสน) เข้าไปหาพระผู้มีพระภาค ครั้นเข้าไปเฝ้าแล้ว ได้ถวายอภิวาทพระบาทของพระผู้มีพระภาคด้วยเศียรเกล้า ทำประทักษิน7 รอบ แล้วจึงถวายมุกดาหารนั้น เพื่อบูชาพระผู้มีพระภาค ครั้นถวายแล้ว ได้กราบทูลพระผู้มีพระภาคว่า พระผู้มีพระภาคคตถาตคอรหันตสัมมาสัมพุทธเจ้าประภูตะรัตนะกมลทลวิมลนักษัตรราชสังกุสุมิตาภิชญะตรัสถามถึงความอาพาธเพียงเล็กน้อย ความเศร้าเพียงเล็กน้อย ความพยายามเพียงเล็กน้อย การเดิน กำลัง และความเป็นอยู่ ด้วยผัสสะแห่งความสุขของพระผู้มีพระภาค
พระผู้มีพระภาคได้ตรัสอย่างนี้ว่า ข้าแต่พระผู้มีพระภาค พระองค์พออดทนอยู่หรือ? ยังดำเนินได้ดีหรือ? ธาตุยังปกติหรือ? สัตว์ทั้งหลายมีอาการปกติ แนะนำได้ง่าย และยังมีการรักษาโรคตามปกติหรือ? พวกเขามีกายสะอาด ไม่ประพฤติตามความใคร่ ประพฤติน่าเกลียด ประพฤติด้วยความงมงายจนเกินไปหรือ? ข้าแต่พระผู้มีพระภาค สัตว์ทั้งหลาย ไม่อิจฉา ไม่ริษยา ไม่รู้คุณมารดา บิดา ไม่รู้จักความเป็นสาวก ไม่รู้จักความเป็นพราหมณ์ มองไม่เห็นความเท็จ มีจิตที่สงบ มีอินทรีย์ที่คุ้มครองมากเกินไปหรือ? ข้าแต่พระผู้มีพระภาค สัตว์เหล่านี้ ยังปรารถนาจะกำจัดมารอยู่หรือ? ข้าแต่พระผู้มีพระภาคคตถาตคอรหันตสัมมาสัมพุทธเจ้าประภูตะรัตนะผู้ปรินิพพานไปแล้ว ได้เสด็จมาสู่สหาโลกธาตุนี้ ได้เข้าสู่ท่ามกลางสัปตรัตนสถูปเพื่อฟังธรรม พระผู้มีพระภาคได้ตรัสถาม พระผู้มีพระภาคตถาตคอรหันตสัมมาสัมพุทธเจ้าว่า ข้าแต่พระผู้มีพระภาคคตถาตคอรหันตสัมมาสัมพุทธเจ้าประภูตะรัตนะ ยังพออดทนอยู่หรือ? ยังดำเนินได้หรือ? ข้าแต่พระผู้มีพระภาคคตถาตคอรหันตสัมมาสัมพุทธเจ้าประภูตะรัตนะจักดำรงอยู่อีกนานหรือ? ข้าแต่พระผู้มีพระภาค แม้พวกข้าพระองค์ทั้งหลายใคร่จะเห็นรูปธาตุของพระผู้มีพระภาคคตถาตคอรหันตสัมมาสัมพุทธเจ้าประภูตะรัตนะ พระองค์นั้น เป็นการดี ถ้าพระผู้มีพระภาคตถาคตได้แสดงรูปธาตุของพระผู้มีพระภาคคตถาตคอรหันตสัมมาสัมพุทธเจ้าประภูตะรัตนะพระองค์นั้น
ครั้งนั้น พระผู้มีพระภาคตถาตคอรหันตสัมมาสัมพุทธเจ้าศากยมุนี ได้ตรัสกับพระผู้มีพระภาคคตถาตคอรหันตสัมมาสัมพุทธเจ้าประภูตะรัตนะ ว่า ข้าแต่พระผู้มีพระภาค พระคัทคทัสวระโพธิสัตว์มหาสัตว์นี้ ปรารถนาจะพบพระผู้มีพระภาคตถาตคอรหันตสัมมาสัมพุทธเจ้าประภูตะรัตนะ ครั้งนั้น พระผู้มีพระภาคคตถาตคอรหันตสัมมาสัมพุทธเจ้าประภูตะรัตนะได้ตรัสกับพระคัทคทัสวระโพธิสัตว์มหาสัตว์นั้นว่า ดีละ ดีละ กุลบุตร ท่านปรารถนาจะพบพระผู้มีพระภาคตถาตคอรหันตสัมมาสัมพุทธเจ้าศากยมุนี จึงมาที่นี่ เพื่อจะฟังธรรมบรรยายสัทธรรมปุณฑรีกสูตรและเพื่อพบพระมัญชุศรีกุมารภูตะ
ครั้งนั้น พระปัทมศรีโพธิสัตว์มหาสัตว์ ได้ทูลพระผู้มีพระภาคว่า ข้าแต่พระผู้มีพระภาค กุศลมูลอะไร ในปางก่อน ที่พระคัทคทัสวระโพธิสัตว์มหาสัตว์ได้สะสมไว้ ในสมัยของพระตถาคตองค์ใด ครั้งนั้น พระผู้มีพระภาคตถาตคอรหันตสัมมาสัมพุทธเจ้าศากยมุนีได้ตรัสกับพระพระปัทมศรีโพธิสัตว์มหาสัตว์ว่า ดูก่อนกุลบุตร เรื่องเคยมีมาแล้ว ในอดีตกาล ในกัลป์ที่ไม่อาจนับได้ ห่างไกลเกินกว่าที่จะนับได้ กำหนดไม่ได้ ประมาณไม่ได้ ในกาลสมัยนั้น พระตถาตคอรหันตสัมมาสัมพุทธเจ้าทรทพระนามว่า เมฆทุนทุภิสวรราชะ ผู้ถึงพร้อมด้วยวิชชาและจรณะ ผู้เสด็จไปดีแล้ว ผู้รู้แจ้งโลก เป็นสารถีฝึกบุรุษที่หาผู้เปรียบมิได้ เป็นครูของเทวดาและมนุษย์ทั้งหลาย ผู้เบิกบาน ผู้จำแนกธรรม ได้เกิดขึ้นในโลกใน สรรวรูปสันทรตนโลกธาตุ ในปริยทรรศนกัลป์
ดูก่อนกุลบุตร พระคัทคทัสวระโพธิสัตว์มหาสัตว์ ได้ทำการบูชาพระผู้มีพระภาคตถาตคอรหันตสัมมาสัมพุทธเจ้า ด้วยการประโคมดนตรีหลายร้อยพันชนิด ตลอดเวลาสิบสองแสนปี ได้ถวายสัปตรัตนภาชนะจำนวน 84,000ชิ้น ดูก่อนกุลบุตรในประพจน์(ศาสนา) ของพระเมฆทุนทิสวรราชตถาคตนั้น พระคัทคทัสวระโพธิสัตว์ ได้รับพระศรีอันเป็นเช่นนี้ ดูก่อนกุลบุตร ท่านอาจจะมีความสงสัย ลังเล ไม่แน่อีกว่า ก็โดยกาลสมัยนั้นพระคัทคทัสวระโพธิสัตว์มหาสัตว์องค์อื่นก็เป็นได้ ที่ทำการบูชาและถวายภาชนะ 84,000 ชิ้น แต่พระผู้มีพระภาคตถาตคอรหันตสัมมาสัมพุทธเจ้าเมฆทุนทิสวรราช ดูก่อนกุลบุตร ท่านอย่าคิดเห็นอย่างนั้นเลย เพราะเหตุไร?
ดูก่อนกุลบุตร เพราะว่า พระคัทคทัสวระโพธิสัตว์มหาสัตว์ ได้มีเพียงองค์นี้เท่านั้น คือผู้ที่ทำการบูชาและถวายภาชนะ 84,000ชิ้น แด่พระผู้มีพระภาคตถาตคอรหันตสัมมาสัมพุทธเจ้าเมฆทุนทิสวรราชะนี้ ดูก่อนกุลบุตรพระคัทคทัสวระโพธิสัตว์มหาสัตว์ได้เข้าไปใกล้ชิดกับพระพุทธเจ้าจำนวนมาก ได้สร้างกุศลมูลไว้ในพระพุทธเจ้าหลายแสนองค์ ได้กระทำบริกรรมไว้ในพระพุทธเจ้า(หลายแสนองค์) พระคัทคทัสวระโพธิสัตว์มหาสัตว์นี้ เคยเข้าเฝ้าพระผู้มีพระภาคพุทธเจ้าทั้งหลาย มีจำนวนเท่ากับเมล็ดทรายในแม่น้ำคงคา ดูก่อนปัทมศรี ท่านจงดูพระคัทคทัสวระโพธิสัตว์มหาสัตว์นี้ พระปัทมศรีกราบทูลว่า ข้าแต่พระผู้มีพระภาค ข้าพระองค์ย่อมเห็น ข้าแต่พระสุคต ข้าพระองค์ย่อมเห็น พระผู้มีพระภาคตรัสว่า
พระเมตไตรยดูก่อนปัทมศรี พระคัทคทัสวระโพธิสัตว์มหาสัตว์นี้ ย่อมแสดงธรรมบรรยายสัทธรรมปุณฑรีกสูตร ด้วยรูปจำนวนมาก เช่น แสดงธรรมบรรยายสัทธรรมปุณฑรีกสูตรด้วยรูปพระพรหม พระรุทระ ท้าวสักกะ พระอิศวร เสนาบดี ไวศรวณะ พระจักพรรดิ โกฏฏราช เศรษฐี คฤหบดี ชาวนิคมและพราหมณ์ พระคัทคทัสวระโพธิสัตว์มหาสัตว์ ได้แสดงธรรมบรรยายสัทธรรมปุณฑรีกสูตรนี้ แก่สัตว์ทั้งหลาย ด้วยรูปของภิกษุ ภิกษุณี อุบาสก อุบาสิกา ภรรยาเศรษฐี ภรรยาคฤหบดี ภรรยาชาวบ้าน ด้วยรูปของ เด็กชายและเด็กหญิง ดูก่อนกุลบุตร พระคัทคทัสวระโพธิสัตว์มหาสัตว์ ได้แสดงธรรมบรรยายสัทธรรมปุณฑรีกสูตรนี้ แก่สัตว์ทั้งหลายด้วยรูปที่ปรากฏต่างๆ เหล่านี้ บางครั้ง พระคัทคทัสวระโพธิสัตว์มหาสัตว์ แสดงธรรมบรรยายสัทธรรมปุณฑรีกสูตร แก่สัตว์
ด้วยรูปของยักษ์ บางครั้งรูปของอสูระ บางครั้งรูปของครุฑ บางครั้งรูปของกินนร บางครั้งรูปของมโหรคะ พระคัทคทัสวระโพธิสัตว์มหาสัตว์ เป็นผู้แสดงธรรมบรรยายสัทธรรมปุณฑรีกสูตรนี้ แก่สัตว์ทั้งหลาย ผู้เกิดในนรก กำเนิดสัตว์เดรัจฉาน ยมโลกและเปรต (วิญญาณ) พระคัทคทัสวระโพธิสัตว์มหาสัตว์ ย่อมแสดงธรรมบรรยายสัทธรรมปุณฑรีกสูตรนี้ แก่สัตว์ทั้งหลาย ผู้ไปสู่กลางเมืองชั้นใน ได้นิรมิตรูปสตรีเพื่อแสดงธรรมแก่สัตว์เหล่านั้น พระคัทคทัสวระโพธิสัตว์มหาสัตว์ได้แสดงธรรมแก่สัตว์ทั้งหลายในสหาโลกธาตุนี้ ดูก่อนปัทมศรี พระคัทคทัสวระโพธิสัตว์มหาสัตว์เป็นผู้คุ้มครองสัตว์ทั้งหลาย ในสหาโลกธาตุนี้โดยแท้ พระคัทคทัสวระโพธิสัตว์มหาสัตว์ ได้แสดงธรรมบรรยายสัทธรรมปุณฑรีกสูตรนี้ แก่สัตว์ทั้งหลาย ในสหาโลกธาตุนี้ ด้วยรูปนิมิตเหล่านี้
ดูก่อนกุลบุตร พระคัทคทัสวระโพธิสัตว์มหาสัตว์ ย่อมรู้แจ้งในโลกธาตุนี้ ด้วยแสงสว่างแห่งญาณเหล่านี้ รูปของพระโพธิสัตว์ ย่อมแสดงธรรมแก่สัตว์ทั้งหลาย ผู้ควรแนะนำไปสู่ความเป้นพระโพธิสัตว์ในโลกธาตุทั้งหลายเหล่าอื่น ซึ่งมีจำนวนเท่ากับเมล็ดทรายในแม่น้ำคงคา
รูปของพระสาวก แสดงธรรมแก่สัตว์ ผู้ควรแนะนำไปสู่ความเป็นพระสาวก รูปของพระปัจเจกพุทธเจ้า แสดงธรรมแก่สัตว์ ผู้ควรแนะนำไปสู่ความเป็นพระปัจเจกพุทธเจ้า รูปของพระตถาคต แสดงธรรมแก่สัตว์ ผู้ควรแนะนำไปสู่ความเป็นพระตถาคต ย่อมแสดงธาตุของพระตถาคต แก่สัตว์ผู้ควรนำไปสู่ธาตุพระตถาคต ย่อมแสดงอาตมภาวะที่นิพพานแล้ว แก่สัตว์ทั้งหลาย ผู้ควรนำไปสู่พระนิพพาน ดูก่อนปัทมศรี พระคัทคทัสวระโพธิสัตว์มหาสัตว์ เป็นผู้ตั้งมั่นในกำลังญาณ ด้วยอาการอย่างนี้
ขณะนั้น พระปัทมศรีโพธิสัตว์มหาสัตว์ ได้กราบทูลพระผู้มีพระภาคว่า ข้าแต่พระผู้มีพระภาค พระคัทคทัสวระโพธิสัตว์มหาสัตว์ ได้เป็นผู้สะสมกุศลมูลโดยแท้ ข้าแต่พระผู้มีพระภาค สมาธิเช่นไร ที่พระคัทคทัสวระโพธิสัตว์มหาสัตว์ดำรงอยู่ แล้วสอนสัตว์ได้ถึงเพียงนี้ เมื่อพระปัทมศรีกล่าวดังนั้น พระผู้มีพระภาคตถาตคอรหันตสัมมาสัมพุทธเจ้าศากยมุนี จึงได้ตรัสกับ พระปัทมศรีโพธิสัตว์มหาสัตว์ว่า ดูก่อนกุลบุตร สมาธินี้ชื่อว่า สรรวรูปสันทรรศนสมาธิ เมื่อพระคัทคทัสวระโพธิสัตว์ดำรงอยู่ในสมาธินี้ สามารถสร้างประโยชน์แก่สัตว์ตามที่ปรารถนาได้
เมื่อพระผู้มีพระภาค ทรงแสดงคัทคทัสวรปริวรรตนี้อยู่ พระโพธิสัตว์จำนวน 84 ร้อยพันหมื่นโกฏิ ที่มาสู่สหาโลกธาตุนี้ พร้อมกับพระคัทคทัสวระโพธิสัตว์มหาสัตว์ ก็ได้บรรลุสรรวรูปสันทรรศนสมาธิ พระโพธิสัตว์มหาสัตว์เหลือคณานับ ในสหาโลกธาตุนี้ ที่ได้สรรวรูปสันทรรศนสมาธิ
ครั้งนั้น พระคัทคทัสวระโพธิสัตว์มหาสัตว์ ได้ทำการบูชาอันไพบูลย์ยิ่งใหญ่ ที่สถูปพระธาตุของพระผู้มีพระภาคตถาตคอรหันตสัมมาสัมพุทธเจ้าศากยมุนี และพระผู้มีพระภาคคตถาตคอรหันตสัมมาสัมพุทธเจ้าประภูตะรัตนะ แล้วขึ้นไปสู่สัปตรัตนกูฏคาร ซึ่งตามแวดล้อมด้วยพระโพธิสัตว์ 84 ร้อยพันหมื่นโกฏิองค์ ได้มาสู่พุทธเกษตรของตนแล้ว พร้อมกับพุทธเกษตรทั้งหลายที่หวั่นไหว ดอกบัวที่โปรยลงมา ดนตรีร้อยพันหมื่นโกฏิชนิดบรรเลง เมื่อมาถึงแล้ว ได้กราบทูลพระผู้มีพระภาคคตถาตคอรหันตสัมมาสัมพุทธเจ้าประภูตะรัตนะ ว่า ข้าแต่พระผู้มีพระภาค ข้าพระองค์ได้ทำประโยชน์ต่อสัตว์ในสหาโลกธาตุแล้ว ข้าพระองค์ได้เห็น ได้นมัสการสถูปของพระผู้มีพระภาคคตถาตคอรหันตสัมมาสัมพุทธเจ้าประภูตะรัตนะแล้ว พระผู้มีพระภาคตถาคตศากยมุนี ข้าพระองค์ ก็ได้เห็นและได้นมัสการแล้วเช่นกัน พระมัญชุศรีกุมารภูตะ ข้าพระองค์ก็ได้พบแล้ว พระไภษัชยราชโพธิสัตว์มหาสัตว์ผู้บรรลุกำลังแรงกล้าและพระประทานศูรโพธิสัตว์มหาสัตว์ ข้าพระองค์ก็ได้พบแล้ว มีพระโพธิสัตว์ 84 ร้อยพันโกฏิองค์ ที่ได้บรรลุสรวรูปสันทรรศนสมาธิ
เมื่อพระผู้มีพระภาค ได้ตรัสประวัติความเป็นมาของพระคัทคทัสวระโพธิสัตว์มหาสัตว์อยู่นั้น พระโพธิสัตว์ทั้งหลาย จำนวน 42,000องค์ ก็ได้บรรลุขันติธรรมที่เกิดขึ้น ส่วนพระโพธิสัตว์ปัทมศรีได้บรรลุสัทธรรมปุณฑรีกสมาธิ
บทที่ 23 คัทคทัสวรปริวรรต ว่าด้วยพระคัทคทัสวระโพธิสัตว์
ในธรรมบรรยาย ศรีสัทธรรมปุณฑรีกสูตร
มีเพียงเท่านี้http://www.mahayana.in.th/tmayana/%E0%B8%9E%E0%B8%A3%E0%B8%B0%E0%B8%AA%E0%B8%B9%E0%B8%95%E0%B8%A3%E0%B8%AA%E0%B8%B1%E0%B8%97%E0%B8%98%E0%B8%A3%E0%B8%A3%E0%B8%A1%E0%B8%9B%E0%B8%B8%E0%B8%93%E0%B8%91%E0%B8%A3%E0%B8%B4%E0%B8%81/สัทธรรมปุณทรีกะบท20-21-22-23.htm
