เครื่องนำไปสู่ภพข้าแต่พระองค์ผู้เจริญ !
พระองค์ตรัสอยู่ว่า
‘เครื่องนำไปสู่ภพ เครื่องนำไปสู่ภพ’ ดังนี้
ก็เครื่องนำไปสู่ภพ เป็นอย่างไรพระเจ้าข้า !
และความดับไม่เหลือของเครื่องนำไปสู่ภพนั้น
เป็นอย่างไรเล่า พระเจ้าข้า !
ราธะ ! ฉันทะ (ความพอใจ) ก็ดี
ราคะ (ความกำหนัด) ก็ดี
นันทิ (ความเพลิน) ก็ดี
ตัณหา (ความอยาก)ก็ดี
อุปายะ (กิเลสเป็นเหตุเข้าไปสู่ภพ)
และอุปาทาน(ความถือมั่นด้วยอำนาจกิเลส)
อันเป็นเครื่องตั้งทับ
เครื่องเข้าไปอาศัย
และเครื่องนอนเนื่องแห่งจิตก็ดีใดๆ
ในรูป ในเวทนา ในสัญญา
ในสังขารทั้งหลาย และในวิญญาณ
กิเลสเหล่านี้ นี่เราเรียกว่า
‘เครื่องนำไปสู่ภพ’ความดับไม่เหลือของเครื่องนำไปสู่ภพ
มีได้เพราะ
ความดับไม่เหลือของกิเลส
มีฉันทะ ราคะ เป็นต้น เหล่านั้นเอง.ขนฺธ. สํ. ๑๗/๒๓๓/๓๖๘.
**********************
ภพ เป็นอย่างไรภิกษุทั้งหลาย ! ภพ เป็นอย่างไรเล่า ?
ภิกษุทั้งหลาย ! ภพทั้งหลาย ๓ อย่าง เหล่านี้คือ :-
กามภพ รูปภพ อรูปภพ.ภิกษุทั้งหลาย ! นี้เรียกว่า ภพ.
ความก่อขึ้นพร้อมแห่งภพ ย่อมมี
เพราะความก่อขึ้นพร้อมแห่งอุปาทาน
ความดับไม่เหลือแห่งภพ ย่อมมี
เพราะความดับไม่เหลือแห่งอุปาทาน
มรรคอันประกอบด้วยองค์แปดอันประเสริฐนั่นเอง
เป็นปฏิปทาให้ถึงความดับไม่เหลือแห่งภพ
ได้แก่สิ่งเหล่านี้คือ :-
ความเห็นชอบ
ความดำริชอบ
การพูดจาชอบ
การทำการงานชอบ
การเลี้ยงชีวิตชอบ
ความพากเพียรชอบ
ความระลึกชอบ
ความตั้งใจมั่นชอบ.
นิทาน. สํ. ๑๖/๕๑/๙๑.
___________
1. ภพ : สถานที่อันวิญญาณใช้ตั้งอาศัยเพื่อเกิดขึ้น หรือเจริญงอกงามต่อไป.
(ดูเพิ่มเติมเปรียบกับส่วนของพืชเช่น เมล็ด ที่สามารถเจริญงอกงามต่อไปได้)
2. กามภพ : ที่เกิดอันอาศัย ดิน นํ้า ไฟ ลม, รูปภพ : สถานที่เกิดอันอาศัย
สิ่งที่เป็นรูปในส่วนละเอียด, 3. อรูปภพ : สถานที่เกิดอันอาศัยสิ่งที่ไม่ใช่รูป.
>>> F/B >> พระพุทธเจ้า
