ไฮกุ เซนสิบเจ็ดพยางค์ สะท้อน ปรัชญา ‘น้อยคือมาก’ (Less is more)

[มดเอ๊กซ]

เกี่ยวกับกวี ( เรียงตามลำดับปีเกิด )


มะสึโอะ บะโช (Matso Basho) 1644-1694

ได้รับการยกย่องว่าเป็นกวีไฮกุชั้นปรามาจารย์แห่งยุคเอโดะ แม้หลายร้อยปีหลังจากเขาตาย ผลงานของบะโชยังได้รับการยกย่องจากทั่วโลกว่างดงาม และมีตำราเรียนในญี่ปุ่น

บะโชเกิดในจังหวัดอิกะ บิดาเป็นซามูไร แต่เขาไม่ปรารถนาในชีวิตนักรบ เคยเป็นคนรับใช้และครูสอนบทกวี เขาชอบการเดินทางท่องเที่ยวทั่วแผ่นดินและเขียนบทกวี ผลงานของเขากลั่นมาจากประสบการณ์ตรง มักเป็นเรื่องเล็ก ๆ เรียบง่าย งดงาม บะโช มีลูกศิษย์หลายคนที่เป็นกวีมีชื่อเสียง


โนะซาวะ บนโซ (Nozawa Boncho) 1640-1714

เป็นศิษย์เด่นคนหนึ่งของบะโช เกิดที่จังหวัดคานาซาวะ เป็นหมอ ใช้ชีวิตส่วนใหญ่ในเกียวโต


ทาคาราอิ คิคาขุ (Takarai Kikaku) 1661-1707

เป็นศิษย์เด่นคนหนึ่งของบะโช พ่อเป็นหมอ แต่เขาไม่อยากเจริญรอยตาม เขาเป็นผู้เขียนบันทึกชีวิตช่วงท้ายของอาจารย์


จิโยะ (Chiyo) 1703-1775

เป็นกวีสตรีที่โดดเด่นที่สุดคนหนึ่งในยุคเอโดะ เริ่มแต่งบทกวีตั้งแต่อายุเจ็ดขวบ อายุสิบสองเป็นศิษย์ของบะโช งานส่วนใหญ่เกี่ยวกับธรรมชาติ


โยซะ บุซน (Yosa Buson) 1716-1783

เป็นทั้งกวีและจิตกร จัดว่าเป็นหนึ่งในเสาหลักของกวียุคเอโดะ คู่กับบะโช และอิตสะ โยซะ บุซน เกิดที่จังหวัดเซ็ตสุ ย้ายไปเอโดะ(โตเกียว) เมื่อวัยยี่สิบ เพื่อเรียนไฮกุจากอาจารย์ฮายาโนะ ฮะจิน เมื่ออาจารย์ตาย เขาท่องเที่ยวไปทั่วตามรอยบะโช อายุสี่สิบสองตั้งรกรากที่เกียวโต และเขียนบทกวีจนวันตาย


โคบายาชิ อิตสะ(Kobayashi Issa) 1763-1828

เป็นหนึ่งในสี่ยอดกวีของญี่ปุ่น เกิดในตระกูลชาวนา แม่ตายเมื่ออายุสามขวบ เมื่อโตขึ้นเดินทางไปเอโดะ และท่องเที่ยวไปทั่ว อิตสะกลับบ้านเกิดเมื่ออายุสี่สิบเก้าแต่งงานและมีลูก ลูกสองคนเขาตายไปแต่เล็ก (เขาสะท้อนเหตุการณ์นี้ในบทกวีชื่อ โลกของน้ำค้าง) ต่อมาลูกคนที่สามก็ตายไปอีก เขาสร้างผลงานในชนบทจวบจนวันตาย มีผลงานไฮกุกว่าสองหมื่นชิ้น


มาซาโอกะ ชิกิ(Masaoka Shiki) 1867-1902

เป็นนักเขียน กวี นักวิจารณ์วรรณกรรม นักข่าว เป็นผู้เปลี่ยนบทกวีญี่ปุ่นให้ทันสมัยขึ้น สร้างสรรค์งานชั้นดีไว้มาก จนจัดเป็นกวีไฮกุผู้ยิ่งใหญ่ที่สุดคนหนึ่งซึ่งมีสี่ท่านคือ  บะโช บุซน อิตสะ และชิกิ


นัตสึเมะ โซเซกึ(Natsume Soseki) 1567-1916

เป็นนักเขียนทั้งเรื่องสั้น  นวนิยาย และบทกวี จัดว่าเป็นนักเขียนนวนิยายระดับคุณภาพ เคยศึกษาในภาษาอังกฤษ  และเชี่ยวชาญวรรณกรรมตะวันตก เขาคิดจะเป็นสถาปนิก  แต่พบชิกิผู้สอนเขาถึงวิธีเขียนไฮกุ  จึงหันมาเอาดีทางด้านบทกวี


- จาก สี่ฤดู, ทั้งชีวิต ต by วินทร์ เลียววาริณ -